ေမာင္ရစ္ - ေရြးေကာက္ပြဲလားေဟ့ … သူဖ်ားေနတယ္
(မိုုးမခ) ေမ ၁၅၊ ၂၀၁၅
၂၀၁၅ ႏိုု၀င္ဘာမွာ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ပါတီစုုံေရြးေကာက္ပြဲ လုုပ္မယ္ ေျပာတယ္။ အဓိကအတိုုက္အခံပါတီၾကီးျဖစ္တဲ့ NLD က တျမန္ေန႔ေလာက္ကမွ မီဒီယာေတြကတဆင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကိုု ေနရာအျပည့္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ျပိဳင္မယ္လိုု႔ ေျပာလိုုက္ပါတယ္။ ဒါကလည္း အတိအက် လက္ခံလိုု႔ မရေသးဘူး ဆိုုလား၊ ပထမအဆင့္က ေရြးေကာက္ပြဲကိုု အစုုိးရနဲ႔ အာဏာပိုုင္မ်ားက အမွန္တကယ္ (ဖရီးနဲ႔ ဖဲယား) က်င္းပေပးရန္ အာမခံဖိုု႔၊ ဒုုတိယက်မွ ပါတီမ်ားက ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ရန္၊ တတိယက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္မယ့္ ကိုုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား စာရင္း အတည္ျပဳ ထြက္ရွိရန္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုုင္ေရး (မဲဆြယ္ပြဲမ်ား) လႈပ္ရွားၾကရန္၊ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားက ေလ့လာ သုုံးသပ္ ေရြးခ်ယ္ ဆုုံးျဖတ္ၾကရန္ … စတဲ့ အဆင့္ဆင့္ေတြမွာ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတယ္လိုု႔ ေျပာတဲ့သူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ခံ အမတ္ေတြ လႊတ္ေတာ္တက္ျပီး လႊတ္ေတာ္သစ္ဖြဲ႔၊ အစိုုးရဖြဲ႔ဖိုု႔ သမၼတအဆင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေရြး၊ ျပီးေတာ့ အစုုိးရသစ္တရပ္ လႊဲေျပာင္း ေဖာ္ေဆာင္ ဆိုုတာေတြမွာလည္း ပြဲၾကီးပြဲေကာင္းေတြ ဆက္ေနမွာပဲလိုု႔လည္း ေျပာၾကပါတယ္။
သည္လိုု စိတ္လႈပ္ရွားစရာေတြ အဆင့္ဆင့္ရွိေနတဲ့ ေရွ႔ ၆လ အတြက္ ေန႔စဥ္ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ရုုန္းကန္လႈပ္ရွားေနသူ ျပည္သူေတြအတြက္ ဘယ္လိုုမ်ား သေဘာထားရွိေနသလဲလိုု႔ အကဲခတ္ၾကည့္မိတဲ့အခါ သူတိုု႔တေတြမွာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ အကဲခတ္သူေတြေလာက္ တက္တက္ၾကြၾကြ မရွိၾကေသးဘူးလိုု႔ ဆိုုရပါမယ္။ မဲေပးၾကမယ္ဆိုုရင္လည္း အတိုုက္အခံပါတီၾကီးျဖစ္တဲ့ NLD နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကိုုပဲ ေထာက္ခံမဲ ေပးလိုုက္ၾကမွာ ဆိုုတဲ့ သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္တဲ့ သေဘာထားကိုု ေယဘူယ် ေတြ႔ေနရပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္လိုု ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ တိုုင္းေရးျပည္ေရး ျပည္သူ႔အေရးကိုု အဆုုံးအျဖတ္ခံတဲ့ အာဏာလႊဲၾကတဲ့ တိုုင္းျပည္ဆိုုရင္ ၂၀၁၆ ႏိုု၀င္ဘာမွာ က်င္းပတဲ့ သမၼတနဲ႔ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အခုု ၁ ႏွစ္ခြဲေလာက္ကိုု ၾကိဳျပီးေတာ့ (၂၀၁၅ ေမလကတည္းက) ပါတီၾကီး ၂ ခုုက သမၼတေလာင္းေတြ အသီးသီး ထုုတ္ျပန္ေၾကညာေနၾကျပီ။ အခ်င္းခ်င္းေတြၾကား ျပိဳင္ဆိုုင္ေနၾကျပီ။ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ျပိဳင္မယ့္ အမတ္ေလာင္းေတြကလည္း နာမည္စာရင္းေတြ တင္သြင္းေနၾကျပီ။ ပါတီတြင္း အမတ္ေနရာ စကာတင္ႏိုုင္ဖိုု႔ ပါတီတူအမတ္ျပိဳင္ေတြကလည္း အၾကိဳေရြးေကာက္ပြဲအဆင့္ ကိုုယ့္ပါတီေထာက္ခံသူ မဲဆႏ̔ၵရွင္ေတြၾကားထဲ မဲဆြယ္ေနၾကပါျပီ။ သူတိုု႔ေတြကေတာ့ ခုုနင္ကဆိုုထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ အာမခံမႈမွာ အားလုုံးက သက္၀င္ယုုံၾကည္ၾကတဲ့အတြက္ ေလ့က်င့္သားရေနတဲ့ ႏိုုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြလိုု႔ လက္ခံရမွာပါ။ သည္ဖက္ ျမန္မာျပည္မွာကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ အာမခံမႈကိုု မေျပာနဲ႔ဦး လက္ရွိျမန္မာႏိုုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ထဲက အမ်ဴိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ အမ်ဴိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အစိတ္အပိုုင္းကိုုယ္တိုုင္ကိုု အားလုုံးက သက္၀င္ယုုံၾကည္မႈ ေမးခြန္းထုုတ္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ၾကဖိုု႔ကိုုေတာင္ ေနာက္ဆံုုးမိနစ္အထိ အတိုုက္အခံေတြ ျပည္သူေတြအားလုုံးက ရပ္ၾကည့္ေနၾကဆဲလိုု႔ ဆိုုရမွာပါ။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေဟ့ လိုု႔ ဘယ္ေလာက္ပဲ အားခဲ ေမ်ာ္လင့္ ၀င္ေရာက္ ဆင္ႏႊဲ မဲေပး ျဖတ္သန္းၾကမယ္ဆိုုေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္က စစ္အုုပ္စုု၊ ကာလုုံ၊ ၾကံ့ဖြ႔ံ၊ စြမ္းအားရွင္၊ ခရိုုနီေတြ၊ သူတိုု႔ေနာက္လိုုက္ အေပါင္းအပါ ေဆြေတာ္မ်ဴိးေတာ္အေပါင္းကိုု အကာအကြယ္ေပးထား အလုုပ္အေကၽြးျပဳထားတဲ့ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ အမိုုးအကာၾကီးေအာက္မွာ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ လႊတ္ေတာ္၊ အစုုိးရ၊ အမတ္၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး အစိတ္အပိုုင္းအသီးသီးဟာ တကယ္ေကာ အေပၚကစီးမိုုးထားတဲ့ ဖလ္သားမ်က္ႏွာၾကက္ၾကီးကိုု ေဖာက္ထြက္ ျပဳျပင္ႏိုုင္ၾကမွာတဲ့လား ဆိုုတာကလည္း သံသယအက်ဳိးျဖစ္ေစတဲ့ ေမးခြန္းပါပဲ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုုမွာ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္ကေန တက္လာတဲ့ သမၼတ၊ အစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဟာ သူတိုု႔သက္တမ္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ျပင္ဆင္ေရးေတြကိုု ကတိျပဳထားတဲ့အတိုုင္း ၾကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ အိုုဘားမားလက္ထက္မွာ စီးပြားေရး နလံထူေအာင္ ဘဏ္နဲ႔ ေငြေၾကးဆိုုင္ရာ ျပဳျပင္ေရးေတြ ေဆာင္ရြက္တယ္၊ အေရးယူတယ္။ အခြန္ေတာ္ ေလ်ာ့ေပါ့မႈေတြ လုုပ္တယ္။ စစ္ပြဲေတြ ရပ္ဆိုုင္းႏိုုင္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းပါတယ္။ ျပည္တြင္းေရး ေပၚလစီေတြထဲက အသားအေရာင္ လူမ်ဴိးခြဲျခားမႈ၊ လိင္ပိုုင္းဆိုုင္ရာ ခြဲျခားမႈေတြ၊ အလုုပ္သမားမ်ား တန္းတူညီမွ်မႈအေရးေတြ ဥပေဒအရ ေျပာင္းလဲမႈ ကာကြယ္မႈေတြ ျပဳလုုပ္ပါတယ္။ ပထမ ၄ ႏွစ္ သက္တမ္းမွာ လူၾကိဳက္မ်ားလိုု႔ ေထာက္ခံလိုု႔ သမၼတအိုုဘားမားတေယာက္ ဒုုတိယအၾကိမ္ သမၼတသက္တမ္းေရြးခ်ယ္ခံလိုုက္ရပါေသးတယ္။ သည္မွာဖက္ ျမန္မာျပည္ၾကီးမွာကေတာ့ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး လူထုုေတာင္းဆိုုမႈေတြကိုု လက္ရွိ သမၼတနဲ႔ လႊတ္ေတာ္က အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုုင္ေသး။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုုေပၚထြန္းေရးဆိုုတာကိုု အစုုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ တရားစီရင္ေရး အတြင္းစည္းေဘာင္ထဲကအျပင္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပနဲ႔ “ကာလုုံ” သေဘာထားမူေဘာင္အတြင္းမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ခုုခ်ိ္န္ထိ မျပီးစီးေသး။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒဆိုုတာၾကီးက ဘယ္ေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္ ဘာပဲလုုပ္လုုပ္ ရင္ခံေနသလိုု ျဖစ္ေနပါတယ္။ အေမရိကန္က အေျခခံဥပေဒရဲ့ အာမခံမႈ သက္ေရာက္မႈ တရားမွ်တမႈေတြေၾကာင့္မိုု႔လိုု႔ အေမရိကန္ကေရြးေကာက္ပြဲကေန ႏိုုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ အေျပာင္းအလဲေတြကိုု သြားႏိုုင္ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္က ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ့ အေထြေထြအၾကပ္အတည္းေတြ အေျဖရွာႏိုုင္ဖိုု႔ကိုု ေပးႏိုုင္ပါ့မလား ဆိုုတာ သံသယျဖစ္စရာ။
ယူခ်င္ ယူစရာ သင္ခန္းစာကေတာ့ ၂၀၁၅ ျဖစ္ရပ္ဆန္းမ်ားပါပဲ။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ေျမသိမ္း ယာသိမ္း အေရး၊ အလုုပ္သမားေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအေရး၊ ခရိုုနီတိုု႔ လက္၀ါးၾကီးအုုပ္ ပရိုုဂ်က္ၾကီးမ်ားအေရး၊ ျပည္ပႏိုုင္ငံၾသဇာခံ လုုပ္ငန္း ပရုုိဂ်က္မ်ားအေရးေတြမွာ အစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ျပည္သူလူထုုရဲ့ စကားက မေပါက္ေရာက္။ တရားစီရင္ေရးမွာကလည္း လမ္းကပိတ္။ ေပါက္ေရာက္လာျပန္ေတာ့လည္း တမတ္သား စစ္အုုပ္စုုကိုု မေက်ာ္လႊားႏိုုင္။ ဘယ္လိုု ေက်ာ္ေက်ာ္ ကာလုုံဆိုုတာၾကီးရဲ့ အေရးေပၚ စြက္ဖက္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုုိင္တိုုးေနရတယ္ မဟုုတ္ပါလား။ အထင္ရွားဆုုံးကေတာ့ အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေက်ာင္းသားသပိတ္လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ “မည္သိုု႔ပင္ျဖစ္ေစကာမူ” ေနာက္ဆုုံးေတာ့ အစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အေပၚက ကာလုုံ ဆိုုတဲ့ စစ္အုုပ္စုုရဲ့ အဆုုံးအျဖတ္နဲ႔ပဲ အၾကမ္းဖက္ ျဖိဳခြင္း ဖမ္းခ်ဳပ္ နင္းေခ် ေျဖရွင္းလိုုက္ၾကတာပဲ။ ျပည္သူေတြနဲ႔ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္ေတြက အတိုုက္အခံေတြ၊ NLD ေတြ၊ အတိုုက္အခံေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြ၊ ၈၈ ပြင့္လင္းမ်ဳိးဆက္ေတြအေပၚကိုု အားမလုုိ အားမရျဖစ္ၾက၊ ေ၀ဖန္ ျပစ္တင္ၾက၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္ ၀န္းရံျပည္သူေတြအေပၚကိုု ၾကိတ္မႏိုုင္ ခဲမရ ဂရုုဏာမိုုးေတြ သြန္းျဖိဳးရြာေနၾကခ်ိန္မွာ “ကာလုုံ” အဆုုံးအျဖတ္ဆိုုတာဟာ “၂၀၀၈ အေျခခံဥေပဒ” ကေန ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ထာ၀ရ ရလာဒ္ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုုတာ မ်က္ေျခမျပတ္ၾကေစလိုုပါ။
သည္လိုုနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကိုု ျဖတ္သန္းၾကမယ္သာ ဆိုုရင္ေတာ့ … တခ်ဳိ႔ေတြကေတာ့ စစ္အုုပ္စုုနဲ႔ အေပါင္းအပါေတြကိုုပါ ထည့္သြင္း စဥ္းစားၾကပါတယ္။ အဲသည္လိုုစဥ္းစားၾကတဲ့ေနရာမွာ သူတိုု႔ကိုု အထင္ၾကီးတာထက္ ကိုုယ့္လူအခ်င္းခ်င္းအေပၚမွာ အထင္ေသး၊ စိတ္ပ်က္ၾကတ့ဲ လကၡဏာေတြ ပါလာပါတယ္။ စစ္အုုပ္စုုနဲ႔ အေပါင္းအပါေတြကိုုယ္တိုုင္ စိတ္လက္ ကိုုယ္ပါ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ျပင္ဆင္ၾကမွာသာ အေျပာင္းအလဲကိုု ျဖစ္ေပၚႏိုုင္မယ္လိုု႔ ယူဆၾကေၾကာင္း ထုုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုုသံေတြ ၾကားလာရပါတယ္။ တခ်ဳိ႔က်ေတာ့လည္း အတိုုက္အခံဒီမိုုကေရစီ အင္အားစုုေတြခ်ည္းရဲ့ စုုစည္းမႈေတြ၊ အားထုုတ္မႈေတြနဲ႔ပဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိုု သြားၾကမယ္လိုု႔လည္း ေျပာတဲ့သူေတြ ရွိပါတယ္။ တပါတီ တအုုပ္စုုတည္း တင္းျပည့္ ၾကပ္ျပည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္၊ ေအာင္ႏိုုင္ေရးကိုု အားထုုတ္၊ တဖက္စစ္အုုပ္စုု အေပါင္းအပါေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္း အေျဖရွာၾကဖိုု႔ အေျပာင္းအလဲကိုု ေဖာ္ေဆာင္ၾကမယ္ဆိုုတဲ့ လမ္းလည္း ရွိပါတယ္။ ဘက္ထရီနဲ႔ ဓာတ္ဆီေပါင္း ေမာင္းတဲ့ Hybrid ကားလိုုမ်ဴိး ေနမွာေပါ့ေနာ္။ ဘယ္လိုုပဲ ျဖတ္ျဖတ္ပါ … ေနာက္ကြယ္က ေလာင္းရိပ္သဖြယ္ မိုုးထားတဲ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒဆိုုတာၾကီးကိုု အဆင့္ဆင့္ ျပင္ဆင္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲႏိုုင္ေရးသာ အဓိကပါ။ (၂၀၁၀ - ၂၀၁၅) ၅ ႏွစ္ကာလအတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ပြင့္လြင္းလြတ္လပ္ေရး အလင္းေရာင္ဟာ ၂၀၁၂ က်မွ ျမင္လာခဲ့ရတာမိုု႔ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္က ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဆိုုတာ ခပ္ေရးေရးပဲလိုု႔ ဆိုုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္တန္း စဥ္းစားၾကည့္ရင္ စစ္အုုပ္စုုနဲ႔ အေပါင္းအပါေတြကိုုပါ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္ ဒီမိုုကေရစီျဖစ္စဥ္ေတြထဲ အတူတူပါၾကဖိုု႔ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကမယ္သာဆိုုရင္ သူတိုု႔ေတြ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုုံအေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ သူတိုု႔ကိုုယ္တိုုင္လည္း အတူတူ၀င္ျပင္ၾကဖိုု႔ကိုုသာ အတိုုက္အခံေတြ ဒီမုုိကေရစီအင္အားစုုေတြက အင္နဲ႔အားနဲ႔ တစုုတစည္း ဖိအားေပး ဆြဲေခၚ လိုုက္ပါေစၾကေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အလိုုလိုုက္ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုုတာထက္ ကိုုယ့္အလိုုလိုုက္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိုု အင္အားစုုံ ဘက္စုုံ ဖိအားစုုံ နည္းလမ္းစုုံ သုုံးၾကျပီး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွတ္တိုုင္ကိုု ျဖတ္ရမယ္လိုု႔ ေတြးေနမိပါတယ္။ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးျဖစ္မယ့္ ဥပမာတခုု ေျပာရရင္ေတာ့ ျမန္မာစာဖတ္သူေတြ စြဲလန္းၾကတဲ့ တရုုတ္သိုုင္း၀တၳဳထဲက ဇာတ္ကြက္တခုုလိုုမ်ဴိး ျဖစ္ပါတယ္။ အသူတရာနက္တဲ့ ေက်ာက္ဂူ ေျခာက္ကမ္းပါးၾကီးထဲ လိမ့္က် ပိတ္မိေနတဲ့ သိုုင္းသမားဇာတ္လိုုက္ဟာ မေမွ်ာ္လင့္ပဲ လ်ဳိ႔၀ွက္သိုုင္းက်မ္းေတြ ရရွိျပီး က်င့္စဥ္ေပါက္ေျမာက္လိုု႔ တမဟုုတ္ခ်င္း အဆင့္နိမ့္ သိုုင္းသမားအျဖစ္ကေန ဆရာၾကီးျဖစ္သြားပါသတဲ့။ အားၾကီးတဲ့ ရန္သူေတြကုုိ တန္ျပန္ႏိုုင္တဲ့ အားေျပာင္းအားလႊဲသိုုင္း၊ အတြင္းအားျမင့္တဲ့ ျပိဳင္ဖက္ေတြဆီက အတြင္းအားေတြကိုု စုုတ္ယူအျမတ္ထုုတ္ႏိုုင္တဲ့ အတြင္းအားစုုတ္သိုုင္းေတြနဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈ သရဖူ ေဆာင္းသြားပါသတဲ့။ အခုုအခ်ိန္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ ဒီမိုုကေရစီ အတိုုက္အခံေတြဆီမွာ အားေျပာင္းအားလႊဲသိုုင္းေတြ အတြင္းအားစုုတ္သိုုင္းေတြ မရွိၾကေသးတာလား။ ထုုတ္မသုုံးဘဲ ခ်ဴိထားေနၾကလိုု႔လား။ တဖက္အုုပ္စုုကေတာ့ က်င့္စဥ္ေတြေအာင္ျမင္ျပီး အားေျပာင္းအားလႊဲသိုုင္းေတြ အတြင္းအားစုုတ္သိုုင္းေတြနဲ႔ က်ေနာ္တိုု႔ကိုု အႏိုုင္ယူ၊ သရဖူကိုု လုုယူေနၾကျပီလား …။
ဟုုတ္ကဲ့ … တတ္ထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္အတိုုင္းပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲလားေဟ့ … ။ သူ ဖ်ား ေနတယ္။