၁၉၉၀ ခုုႏွစ္တုုန္းက ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ဘက္လုုိက္မႈကင္းတဲ့ ေဘာလုုံးပြဲတပြဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူ႔ကုုိယ္စားျပဳအသင္းက တဖက္အသင္းကုုိ ဂုုိးအျပတ္အသတ္နဲ႔ ႏုုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုုိင္တဲ့အသင္းဟာ ဆုုဖလားကုုိ မရခဲ့႐ုုံမွ်မက အသင္းသား ေတြေရာ အသင္းကုုိ အားေပးေထာက္ခံၾကသူေတြပါ ေဘာလုုံးပြဲၿပီးခါမွ အနီကဒ္ေတြထိၿပီး ေထာင္ထဲ အပုုိ႔ခံၾကရရွာပါတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ အသက္ေပးၾကရသူေတြ၊ မိသားစုုတခုုလုုံး ဘဝပ်က္ ေပးဆပ္ၾကရသူေတြ၊ မေရမတြက္ႏုုိင္ေအာင္ မ်ားခဲ့ပါ တယ္။
၁၉၉၀ ခုုႏွစ္ေဘာလုုံးပြဲဟာ ဆုုဖလားေပးမယ့္ပြဲ မဟုုတ္ပါဘူးတဲ့။ ေဘာလုုံးပြဲစည္းမ်ဥ္းေရးဆြဲဖုုိ႔အတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္လိုု႔ ႐ႈံးတဲ့အသင္းဘက္ ပင္းတဲ့ ေဘာလုုံးပြဲက်င္းပေရးေကာ္မတီက ေၾကျငာခ်က္ထုုတ္ကာ သူတုုိ႔ႏိုုင္ေစခ်င္တဲ့ အသင္းသာ အၿမဲတမ္းႏုုိင္ေစမယ့္ စည္းမ်ဥ္းတခုုကုုိ စတင္ေရးဆြဲပါေတာ့တယ္။
ထုုိစည္းမ်ဥ္းကုုိ ဆယ္စုုႏွစ္တခုုမက အခ်ိန္ယူကာ သူတုုိ႔စိတ္ႀကိဳက္ေရြးထားတဲ့လူေတြနဲ႔ ေရးဆြဲၿပီး ၂၀၀၈ ခုုႏွစ္မွာ လူထုု ေထာက္ခံမဲ ၉၂.၄၈ ရာခုုိင္ႏႈန္းနဲ႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္လုုိ႔ လိမ္ညာ (ဝါ) ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစည္းမ်ဥ္းနဲ႔ ၂၀၁၀ ခုုႏွစ္မွာ လိမ္ပြဲတပြဲကုုိ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ႀကိဳတင္စီမံထားတဲ့အတုုိင္း သူတုုိ႔ႏုုိင္ေစခ်င္တဲ့အသင္းကပဲ ဂုုိးအျပတ္အသတ္နဲ႔ အႏုုိင္ရကာ ဆုုဖလားရခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုုႏွစ္မွာ ေျခစမ္းပြဲတပြဲ က်င္းပခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒီပြဲမွာ ျပည္သူ႔ဘက္ေတာ္သားအသင္းက ဂုုိးျပတ္ႏုုိင္ၿပီး တဖက္အသင္း က သုုညေတာင္မကြဲတာ ေတြ႔ရေတာ့ သူတုုိ႔ အေတာ္ကုုိ တုုန္လႈပ္သြားပုုံရပါတယ္။
ယခုု ၂၀၁၅ ႏွစ္ကုုန္ပုုိင္းမွာ ကစားမယ့္ အေရးႀကီးတဲ့ ေဘာလုုံးပြဲတပြဲကုုိလည္း မၾကာမီ ႐ႈစားရပါေတာ့မယ္။ ေဘာလုုံးပြဲစည္း မ်ဥ္းကေတာ့ ၂၀၀၈ ခုုႏွစ္က အတည္ျပဳခဲ့တဲ့စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ပဲ ကစားရမယ္လုုိ႔ ဆုုိပါတယ္။ ေဘာလုုံးပြဲကုုိ ႀကီးၾကပ္မယ့္ ဒုုိင္လူႀကီး ေတြကုုိ ေဘာလုုံးပြဲက်င္းပေရးေကာ္မတီကပဲ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။
ဒီပြဲလည္း လိမ္ပြဲျဖစ္မလား၊ ညစ္ပြဲျဖစ္မလားဆုုိတာ ပရိတ္သတ္မ်ားအၾကား သံသယဝင္ေနၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုုိေတာ့ ညစ္ပတ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းတပုုံတပင္ကုုိ ေဘာလုုံးပြဲၾကည့္ပရိတ္သတ္မ်ားက ျပင္ဆင္ေပးဖုုိ႔ ေတာင္းဆုုိေနၾကေပမယ့္ ေဘာလုုံးပြဲက်င္းပေရးေကာ္မတီက မျပင္ေပးႏုုိင္ဘူးလုုိ႔ တင္းခံေနတာေၾကာင့္ပါ။
ဒီၾကားထဲ ပြဲလုုံျခဳံေရးအႀကီးအကဲလုုပ္သူက ပြဲပ်က္ရင္ ဆုုဖလားကုုိ အပုုိင္သိမ္းရလိမ့္မယ္လုုိ႔ ေလသံပစ္ေနပါတယ္။ ပြဲဖ်က္ မယ့္ ေန႔စားငွား ေၾကးစားလူမုုိက္ေတြကုုိလည္း ပရိတ္သတ္ၾကားမွာ အဆင္သင့္ ျမင္ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ထုုိလူမုုိက္ေတြထဲမွာ ကတုုံးလူမုုိက္တေယာက္ကေတာ့ ပြဲေတာင္မစရေသးဘဲ ဘယ္သူ႔ကုုိမွမမႈတဲ့ မ်က္ႏွာေပးနဲ႔ ေတြ႕ရာျမင္ရာကုုိ မၾကားဝံ့မနာ သာ လွည့္ပတ္ဆဲေနပါတယ္။
အေသအခ်ာေျပာႏုုိင္တာတခုုက ျပည္သူ႔ကုုိယ္စားျပဳအသင္းရဲ႕ ေရွ႕တန္းတုုိက္စစ္မွဴးလည္းျဖစ္တဲ့ အသင္းေခါင္းေဆာင္ကိုု ၅၉ (ဃ) (စ) စတဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ ညစ္ထားဆဲမုုိ႔ တရားမွ်တတဲ့ ပြဲပါလုုိ႔ ဘယ္လုုိမွ မေျပာႏုုိင္ေတာ့တာ အမွန္ပါ။
အရွင္စႏၵိမာ (မြန္စိန္ေတာရ)