ခင္ေမာင္ေစာ (ဘာလင္) - ျမန္မာ့ရိုးရာ သခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ား
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၂၂၊ ၂၀၁၄
တခါကၾကည့္ခဲ့ဘူးေသာျပင္သစ္ဟာသရုပ္ရွင္ကားတကားကိုသတိရမိပါသည္။ ၎ကားတြင္ ပထမ ကမၻာစစ္မျဖစ္မီကေျမာေနသူတဦးကို ၁၉၇၀ ေလာက္၌ ေနာက္ဆံုးေပၚေဆးဝါးမ်ားျဖင့္ကုသလိုက္ ရာ သတိျပန္လည္ရၿပီးက်န္းမာလာေသာ္လည္း ၎ပုဂၢိဳလ္သည္ ေနာက္ဆုံးေပၚယာဥ္ရထားမ်ား၊ ဂ်က္ေလယာဥ္မ်ား၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားစက္မ်ား စသည္တို႔ကိုျမင္လိုက္ရပါက လန္႔ၿပီးရူးေကာင္းရူး သြားႏိုင္သည္ဟုယူဆၿပီး ပထမကမၻာစစ္မျဖစ္မီကအေျခအေနအတိုင္း ဖန္တီးထားသည့္ ရုပ္ရွင္ စတူဒီိယိုအတြင္းမွာထားရေသာဇာတ္လမ္းျဖစ္ပါသည္။
ထိုနည္းတူစြာပင္ႏိုင္ငံျခားတြင္အေနၾကာေသာျမန္မာတဦးသည္ ယခုေခတ္ျမန္မာျပည္သို႔ အလည္ ျပန္ေရာက္စတြင္ ဤေခတ္ျမန္မာမ်ားသံုးေနၾကသည့္ သိန္းေပါင္းေျခာက္ေသာင္း စေသာ ျမန္မာ့ ရိုးရာမဟုတ္သည့္ သခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ားကို ၾကားလိုက္ရပါက လန္႔ၿပီးမရူးေစႏိုင္ေသာ္လည္း ဦးေႏွာက္ေတာ့ အေတာ္ ေျခာက္သြားမည္မွာေသခ်ာပါသည္။
"ခု ဆယ္ ရာ ေထာင္ ေသာင္း သိန္း သန္း ကုေဋ ၊ လူ ့ျပည္မွာ ေမာင္ေသာင္းဘိန္းစားလုိ ့ေသ" ဟူ
ေသာစာခ်ိဳးကေလးကိုသတိရလာမိပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ငယ္စဥ္က ျမန္မာ့ရုိးရာသခ်ၤာကိန္းမ်ား ကုိ ထုိနည္းျဖင့့္မွတ္သားခဲ့ၾကရပါသည္။ ျမန္မာ့ရိုးရာတြင္မည္သူကမွ် သိန္းတရာ၊ သိန္းတေထာင္ စသည္ျဖင့္ဆိုေလ့မရွိၾကပါ။ သိန္းတရာသည္တကုေဋျဖစ္၍ သိန္းတစ္ေထာင္သည္ ဆယ္ကုေဋ ျဖစ္ပါသည္။ ကုေဋထက္ႀကီးေသာ သေခ်ၤ စေသာ ကိန္းမ်ားလည္း ရွိပါေသးသည္။ တသေခ်ၤသည္ တစ္၏ ေနာက္မွာ သုညေပါင္း ၁၄၀ ရွိေသာကိန္း၊ တနည္းအားျဖင့္ ေခတ္သစ္သခ်ၤာနည္းအရ ၁၀ ကို ၁၄၀ ထပ္ဆင့္ (ten to the power one hundred and forty) ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရားဆုပန္ျပီး သည့္ဘုရားေလာင္းသည္ေလးသေခ်ၤႏွင့္ကမၻာတသိန္း၊ ပေစၥကဗုဒၶါေလာင္းသည္ႏွစ္သေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတသိန္း၊ အဂၢသာဝကေလာင္းသည္တသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတသိန္း၊ မဟာသာဝကေလာင္းသည္ ကမၻာတသိန္း၊ အနည္းဆံုးက်င့္ရသည္ဟု ဆိုရိုးစကားရွိ ပါသည္။
အေနာက္တိုင္းသားမ်ားက 'သန္း' ဂဏန္း million ကိုစံျပဳေသာ္လည္း million ထက္မ်ားစြာႀကီး
ေသာ Billion, Trillionစေသာကိန္းမ်ားလည္းရွိပါသည္။ ျမန္မာ့ရိုးရာက ကုေဋကိုသံုးပါသည္။ ဆယ္သန္းဟုမသုံး၊ တကုေဋသာသံုးရုိးျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာမ်ားသည္ 'သန္း' ကိုႀကိဳက္ဟန္မရွိပါ။
"ေရွးသေရာအခါ၊ ျပည္ဗာရာ၀ယ္၊ ကုေဋၾကြယ္သား၊ သူေဌးအားလွ်င္၊ သားတေယာက္ျဖစ္၊ ခ်စ္၍ တေစ၊ အိမ္မွာေနခဲ့" ဟုဆားတံုဆရာေတာ္က လကၤာဖြဲ ့ခဲ့ျပီး၊ ေက်ာင္းသံုးျမန္မာဖတ္စာမ်ားတြင္ လည္း ထုိကဗ်ာကို စာမတတ္သူတုိ ့ အတြက္သခၤန္းစာအျဖစ္သင္ၾကားေပးေလ့ ရွိပါသည္။ "ေရွးသေရာအခါ၊ ျပည္ဗာရာ၀ယ္၊ သိန္းတရာ ေက်ာ္ၾကြယ္သား" ဟူ၍၎၊ "ေရွးသေရာအခါ၊ ျပည္ဗာရာ၀ယ္၊ ဆယ္သန္း ေက်ာ္ၾကြယ္သား" ဟူ၍၎၊ လကၤာမဖြဲ ့ခဲ့ပါ။
မၾကာေသးေသာလြန္ခဲ့သည့္အႏွစ္ အစိတ္ ေက်ာ္ 'မဆလ' ေခတ္အတြင္းမွာပင္ 'ကုေဋရွစ္ဆယ္ သူေဌးသား' ဟူေသာ ရုပ္ရွင္ကားေပၚထြက္လာခဲ့ေသးသျဖင့္ 'မဆလေခတ္'တြင္ သိ္န္းဂဏန္း ေခတ္မစားေသးဘဲ ကုေဋကိုသံုးေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းျပေနပါသည္။
စာေရးသူသည္ ဘာလင္ၿမိဳ႕ရိွ ဟြမ္းဘိုလ္တ္တကၠသိုလ္ (Humboldt Universitaet zu Berlin) တြင္ျမန္မာ ဘာသာကထိအျဖစ္ိပို႔ခ်ခဲ့စဥ္က ျမန္မာ့ရိုးရာသခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ား ေဝါဟာရႂကြယ္ဝပံု၊ သံုးရလြယ္ကူပံုတို႔ကို ဂုဏ္ယူေျပာခဲ့ဘူးပါသည္။ ဥပမာ "အဂၤလိပ္ဘာသာ ဂ်ာမန္ဘာသာတို႔တြင္ 'ေသာင္း' 'သိန္း' ႏွင့္ 'ကုေဋ' ဆိုိေသာ သခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ားမရွိ။ ျမန္မာလို တသိန္းေျခာက္ ေသာင္း ငါးေထာင္ကို အဂၤလိပ္လို one hundred sixty five thousand (တရာေျခာက္ဆယ့္ ငါးေထာင္) ဟု ေထာင္ဂဏန္းျဖင့္သာ ေျပာ ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေမာင္တို႔မယ္တို႔သည္ ျမန္မာ သခ်ၤာကိန္းဂဏန္း တေသာင္းေျခာက္ေထာင္ကို မွားယြင္းစြာေတြးၿပီး တဆယ့္ ေျခာက္ေထာင္ ဟုေျပာၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ဂ်ာမန္စကားတြင္ ႏွစ္ဆယ္အထက္ ဂဏန္းမ်ားကို zwei und zwanzig (two and twenty) 'ႏွစ္ အေပါင္း ႏွစ္ဆယ္', drei und neunzig (three and ninety) 'သံုး အေပါင္း ကိုးဆယ္' စသည္ျဖင့္သံုးရသျဖင့္ ျမန္မာသခ်ၤာကိန္းဂဏန္းထက္ပို၍ခက္သည္။ ျပင္သစ္ ဘာသာ စကားတြင္လည္း ရွစ္ဆယ့္ ေလးကို quartre vingt quartre (four times twenty and four) 'ႏွစ္ဆယ္ ေလးလီ အေပါင္း ေလး' ဟုေျပာရသျဖင့္ ျမန္မာကိန္းမ်ားကဲ့သို႔မလြယ္" စသည္ ျဖင့္ေျပာခဲ့ဘူးပါ၏။ တနည္းအားျဖင့္ 'ေလႀကီး' ခဲ့မိပါ၏။ လုပ္ေဘာ္ကိုင္ဘက္ဂ်ာမန္ပါေမာကၡမ်ားႏွင့္ အတူ ျမန္မာစာႏွင့္စကား သင္ၾကားေရးစာအုပ္မ်ားထုတ္ရာတြင္လည္း ျမန္မာ့ရိုးရာသခ်ၤာကိန္း ဂဏန္းမ်ား အေၾကာင္းထည့္ သြင္းေရးခဲ့ပါ၏။ ဘဝတူ ဟိုင္ဒဲလ္ဘဲရ္ဂ္ တကၠသိုလ္ (Universitaet Heidelberg) တြင္ျမန္မာဘာသာကထိကအျဖစ္ပို႔ခ်ေနသည့္ဆရာႀကီး ဦးတင္ေထြးႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြး ေႏြးၾကည့္ခဲ့ရာတြင္ သူလည္း ကြၽန္ေတာ္ကဲ့သို႕ပင္ ျမန္မာ့ရိုးရာသခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ား သံုးရလြယ္ကူ ပံု၊ ေဝါဟာရႂကြယ္ဝပံုတို႔ကို အဂၤလိပ္ဘာသာ ဂ်ာမန္ဘာသာ သခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ား ႏွင့္ယွဥ္ျပေလ့ ရွိေၾကာင္းေျပာသျဖင့္အားတက္မိပါ၏။
ယခုေခတ္တြင္ေတာ့ လူတိုင္းပါးစပ္ဖ်ား၌ ရႈပ္ေထြးလွေသာ သိန္းေပါင္း ၂သိန္း (ကုေဋ ၂ေထာင္ႏွင့္ ညီမွ်သည္) စေသာအသုံးမ်ားကိုသာ သံုးေနၾကသည္ကိုေတြ ့ရပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ တပည့္ ေဟာင္းတခိ်ဳ႕ျမန္မာျပည္ိသို႔အလည္သြားၿပီး ထိုသခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ားၾကားလာပါက ျပန္ေမးရမည့္ သူမ်ားတြင္ ပါေမာကၡေဒါက္တာေအးဘားဟတ္ဒ္ ရစ္ရွတာ (Prof. Dr.phil. habil. Eberhard Richter)သည္လည္း ကြယ္လြန္ခဲ့သည္မွာၾကာပါၿပီ။ ဆရာမႀကီးေဒါက္တာအာနာမာရီအက္ရွဲ Dr. Sc. Annemarie Esche ( ျမန္မာနာမည္ေဒၚႏွင္းဆီ၊ ၎ဆရာမႀကီးအေၾကာင္းကို ဆရာဦးသန္းဝင္း လိႈင္က မိုးမခတြင္ေရးထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။) မွာလည္း ဇရာပိုင္းမွဗ်ာဓိပိုင္းသို႔ကူးစျပဳေနၿပီးဧည့္သည္ ကို လက္ခံေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးႏိုင္သည့္ အေျခအေနမဟုတ္ေတာ့ပါ။ ဆရာႀကီးဦးတင္ေထြးမွာလည္း ဇရာပိုင္း ေက်ာ္စျပဳေနပါ ၿပီ။ ထိုစဥ္ကဆရာအားလံုးတြင္ အငယ္ဆံုးျဖစ္ခဲ့သည့္ စာေရးသူပင္လွ်င္ ၆၅ႏွစ္ျပည့္ၿပီး အၿငိမ္းစားယူခဲ့သည္မွာ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ပါၿပီ။ တပည့္ေဟာင္းတခိ်ဳ႕ကျဖစ္ေစ စိတ္ဝင္စား သူတခ်ိဳ႕ကျဖစ္ေစ ေမးလာခဲ့ေသာ္ မည္သို႔ေျဖရမည္ကိုမသိပါ။
အဘယ္ေၾကာင့္ပါနည္း။ တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ ထိုအသံုးမ်ားေပၚလာသည့္ေခတ္အခ်ိန္အခါတြင္ ျပည္ျမန္မာ၌ ဘဝရွင္မင္းၾတားႀကီးမွာ 'သန္း' အမတ္ခ်ဳပ္ႀကီးမွာ 'သိန္း' ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ "ဘာကိုမဆို 'သိန္း' ေက်ာ္ျပီး 'သန္း' အထိမေရာက္ေစရ အစစအရာရာ 'သိန္း'တြင္ၿပီးျပတ္ေစ" ဟု အမိန္ ့ေတာ္ျမတ္မ်ားထုတ္ျပန္၍ ထားေလသေလာဟုစဥ္းစားစရာျဖစ္ေနပါျပီ။
ကုန္းေဘာင္ေခတ္က ဖလ္နန္းရွင္ဘြဲ ့ခံ စစ္ကိုင္းမင္း (ေနာင္တြင္၄င္း၏ တူေတာ္မ်ားျဖစ္ေသာ ပုဂံမင္းႏွင့္မင္းတုန္းမင္းတုိ ့၏ ဘႀကီးေတာ္ဘုရား လက္ထက္ေတာ္တုန္းက စေသာ အသံုးမ်ား ေၾကာင့္ ေႏွာင္းေခတ္ရာဇ၀င္ဆရာတုိ ့က 'ဘႀကီးေတာ္' ဟုသမုတ္ခဲ့သူ) ၏ တန္ခုိးထြားခဲ့ေသာ အဂၢမေဟသီ နန္းမေတာ္မယ္ႏုအေၾကာင္းကို သတိရမိလာ ပါသည္။ မယ္ႏုမွာ သန္မန္ေက်းေတာ သူဘ၀မွ မိဖုယားေခါင္ႀကီးျဖစ္လာရာတြင္ အႀကီးအက်ယ္ ဘ၀င္ ျမင့္သြားျပီး 'ႏု'ဟူေသာစကားကို သံုးခြင့္ကိုပိတ္ထား၍ 'ဘူးသီးႏုႏု' အစား 'ဘူးသီးထြတ္ထြတ္' ဟု သံုးခဲ့ ရသည္ ဟူသတတ္။
တခါတြင္နန္းတြင္းရုပ္စံုစင္ေတာ္ႀကီးကျပေဖ်ာ္ေျဖရာတြင္ရုပ္ေသးဆရာက သြယ္၀ႈိက္ေသာနည္းျဖင့္ စစ္ကိုင္းမင္းကို ေအာက္ပါအတိုင္းအသိေပးလိုက္ပါေတာ့သည္။
လက္စြဲ ၁။ ေဟ့မင္းပါဠိစကားတတ္သလား။
လက္စြဲ ၂။ တတ္ပါ့ဗ်ာ၊ စမ္းခ်င္သလုိစမ္း။
လက္စြဲ ၁။ အဲဒါဆို ျခေသ့ၤကို ပါဠိလုိဘယ္လုိေခၚလဲ။
လက္စြဲ ၂။ သီဟေပါ့ကြ။
လက္စြဲ ၁။ ရွင္ဘုရင္ကိုေရာ။
လက္စြဲ ၂။ ရာဇာပါတဲ့ဗ်ား။
လက္စြဲ ၁။ ဘုရားကို ပါဠိလုိဘယ္လုိေခၚလဲ။
လက္စြဲ ၂။ မုနိေပါ့ကြ။ မုနိလည္းဘုရား၊ မိႏုလည္းဘုရားပါဘဲ။ တန္းခိုးထြားေနပံုက ရဟန္း ေတာ္မ်ားေတာင္ "ေတဏုဘသခၤါမိ”လုိ ့မဆိုရေတာ့ဘဲ "ေတထြတ္ဘသခၤါမိ"လို ့ဆိုရမည့္ကိန္း ေရာက္ေနပါျပီ။
ထုိအခါတြင္မွ ေရႊနန္းရွင္ဘုရား ရိပ္မိသြားျပီး အမိန္ ့ေတာ္ျဖင့္ျပင္ခုိင္းရေသာဟူ၏။
မွန္ကင္းတလွည့္၊ထင္းတလွည့္၊ဆိုေသာျမန္မာစကားပံုရွိပါသည္။ တန္ခိုးႀကီးလွေသာနန္းမေတာ္မယ္ႏုမွာ အဂၤလိပ္ျမန္မာ ပထမစစ္ပြဲစစ္ရႈံးျပီးခ်ိန္မွစ၍တန္ခိုးမွိန္လာခဲ့ရာ၊ ေနာက္ဆံုးဘုရင့္ညီေတာ္ အိမ္ေရွ ့မင္းသားနန္းလုျပီး သာယာ၀တီမင္းအျဖစ္နန္းတက္ခ်ိန္တြင္၊ ေနာင္ေတာ္စစ္ကိုင္းမင္းကို အစ္ကိုႀကီး အဘအရာအျဖစ္ပူေဇာ္ထားပါေသာ္လည္း၊ မယ္ႏု၊ ၄င္း၏ေမာင္ မင္းသားႀကီးဦးအုိ၊ မယ္ႏု၏သား စႀကၤာမင္းသားေလးတုိ ့ကိုမူ ကြပ္မ်က္ေလေတာ့၏။
မယ္ႏုချမာ အသတ္ခံရခါနီးဆဲဆဲတြင္ခြင့္ပန္၍ ဆရာေတာ္ဦးဗုဒ္ကိုဖူးေျမာ္၀တ္ျပဳျပီး "ဆရာေတာ္ဘုရား၊ သာယာ၀တီစားတန္ခုိးထြားလာပါ၍တပည့္ေတာ္ေတာ္မမွာကြပ္မ်က္ခံရပါေတာ့မည္ဘုရား" ဟုေလွ်ာက္တင္ရာတြင္ ဆရာေတာ္က "မိႏု၀ဋ္ရိွကခံရေပေတာ့သည္" ဟုသာမိန္ ့ေတာ္မူလုိက္သည္။
သာယာ၀တီမင္းသားႏွင့္နန္းမေတာ္မယ္ႏုတုိ ့နန္းတြင္းတန္းခိုးျပိဳင္ေနၾကပံုကိုေႏွာင္းေခတ္ ရုပ္ေသး ဆရာတုိ ့က ရုပ္ေသးျဖင့္တင္ျပေလ့ရွိပါသည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ ့ငယ္စဥ္က ၾကည့္ခဲ့ရဘူးေသာ "စႀက္ာေရ ခ်ဇာတ္" ရုပ္ေသး တြင္ သာယာ၀တီမင္းသား ရုပ္ကေလးက "ေနညိုညို၊ ကိုကုိ ့ကိုဖမ္း တဲ့စုန္းရယ္၊ ေန၀င္ခါမွ၊ ငါ့မရီး 'ရြာသူ' ႀကီးကို ရြာခ်ရမယ္" ဟူ၍၄င္း၊ အဂၤလိပ္ျမန္မာပထမစစ္ပြဲျဖစ္၍ သာယာ၀ တီမင္းသားေလွတပ္ျဖင့္ရန္ကုန္သုိ ့ခ်ီခါနီး အင္း၀ဘုရင္ႏွင့္မိဖုယားေခါင္ႀကီး ဗိုလ္ရႈခံေနစဥ္ ေလွေတာ္သားမ်ားက "စုန္းမႀကီး လင္ ရြာသူ႔သခင္၊ 'ပန္းေတာင္း' ကိုေတာင္ညာတင္မွ၊ ျမတ္ညီ ခင္ ဒဂုန္ေက်းကျပန္ခဲ့မယ္ေလး" ဟူ၍၄င္း သီဆုိသည္ကိုၾကားခဲ့ရ မွတ္ခဲ့ရဘူးပါသည္။ သမုိင္း အေထာက္အထား အတိအက်မရွိ၍ ၄င္းသီခ်င္းမ်ား ဧကန္ဧကရွိခဲ့ေၾကာင္းမဆိုရဲပါ။ ျဖစ္ႏုိင္သည္ မွာ မယ္ႏုကိုၾကည့္မရသူမ်ားက ၄င္းနိမ့္က်သြားစဥ္တြင္ စုန္းမႀကီး၊ ရြာသူ (အလတ္စားစုန္း) စေသာ ခ်ိဳးႏိွမ္ေသာအေခၚတို႔ျဖင့္ သီခ်င္းမ်ားေရးစပ္လိုက္ၾကဟန္၊ ထြင္ခဲ့ၾကဟန္ရွိပါသည္။
သမုိင္းတြင္အတိအက်ပါသည္ကေတာ့ အိမ္ေရွ ့စံသာယာ၀တီမင္းသားသည္ မရီးေတာ္မယ္ႏု၊ မင္းသားႀကီးေမာင္အုိ၊ စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလတို ့ႏွင့္ တေစာင္းေခ်းႏွင့္မ်က္ေခ်း ပမာ တဂုိဏ္းစီ ျဖစ္သည္။ မယ္ႏုတုိ ့ဂုိဏ္းက စစ္ျဖစ္လုိသည္။ သာယာ၀တီမင္းသားက အဂၤလိပ္တို ့ႏွင့္ စစ္မျဖစ္ လုိ။ စစ္ရံႈးျပီးေနာက္ ၄င္းအာဏာရလာခ်ိန္တြင္ ရန္သူမ်ားကို က်ဴပင္ခုတ္က်ဴငုတ္မက်န္ ရွင္း လိုက္သည္ဟုသာပါပါသည္။
စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလကေတာ့ စစ္ရံႈးသူအျဖစ္ အင္းဝေနျပည္ေတာ္သို႔ မ်က္ႏွာငယ္ငယ္ျဖင့္ျပန္ လာလိုဟန္မရွိခဲ့ပါ။ မိမိႏွင့္မတည့္သူအိမ္ေရွ႕မင္းသားထံတြင္လည္း ဒူးမတုတ္လိုေတာ့ပါ။ ထို႔ ေၾကာင့္ပင္ ဓႏုျဖဴခံတပ္တြင္ သူရဲေကာင္းၿပီၿပီ စစ္ပြဲ၌အက်ဆံုးခံလမ္းကိုေရြးသြားခဲ့ဟန္တူပါသည္။ စစ္အပြဲပြဲႏႊဲလာခဲ့သည့္ဝါရင့္စစ္သူႀကီးတဦးအေနျဖင့္ စစ္ေျမျပင္၌ေရႊထီးေဆာင္းၿပီးေလွ်ာက္သြားေန လွ်င္ ရန္သူသေဘၤာမွန္ေျပာင္းမ်ားတြင္၎အားျမင္ၿပီး အေျမာက္၊ စိန္ေျပာင္းတို႔ျဖင့္ အေသပစ္ ေတာ့မည္ကိုလည္းႀကိဳတင္တြက္ထားခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ရဲမက္ေတာ္မ်ားက အကာအကြယ္ယူပါ ရန္ေျပာၾကေသာ္လည္းလက္မခံခဲ့ျခင္းကသက္ေသျပေနပါ၏။
နန္းမေတာ္မယ္ႏုအေၾကာင္းကို သတိရမိလာမွ လူ႔ဘဝဆိုသည္မွာ "တက္ၾကြားၾကြၾကြျမင့္လြန္းက လည္း ေလွ်ာက်ေနာက္ဆံုးရွိေခ်၏" ဆိုေသာလကၤာအတုိင္းသာ ျဖစ္ေပေတာ့သည္တကားဟုသာ သံေ၀ဂရမိပါသည္။
ေလာေလာဆယ္တြင္ ျမန္မာျပည္ ႏွင့္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးက ေရႊလမ္းေငြလမ္း ေဖာက္ႏိုင္ရန္ႀကိဳးစားေနၾကပံုရသည္။ ၂၀၁၄ ခုေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္းက ဂ်ာမန္သမတ ယိုအာခင္မ္ ေဂါက္ခ္ (Joachim Gauck) ျမန္မာျပည္သို႔ ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးသြားခဲ့ၿပီး ၎၏ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ေဒၚစု ဧၿပီလတြင္ ဂ်ာမနီသို႔ေရာက္လာသည္။ ျမန္မာသမတ ဦးသိန္းစိန္လည္း ဂ်ာမန္သမတ ယိုအာခင္မ္ ေဂါက္ခ္ (Joachim Gauck) ၏ ေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္းကဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ျမန္မာ ျပည္ႏွင့္ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ သံတမန္ဆက္ဆံေရးအႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ပြဲတက္ရန္ႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီး အျဖစ္ စက္တင္ဘာလဆန္းက ဂ်ာမနီသို႔ေရာက္လာသည္။
ဂ်ာမန္သမတ ျမန္မာျပည္သို႔ ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီးသြားခဲ့စဥ္က ျမန္မာျပည္ကဂ်ာမနီႏိုင္ငံကို ေပးဆပ္ရန္ရွိသည့္ အေႂကြးေငြမ်ားထဲမွ ၅၀%ကို ေပးဆပ္ရန္မလိုေတာ့ေၾကာင္းခြင့္ျပဳလိုက္သည္။ ျမန္မာသတင္းစာမ်ားက ထိုသတင္းကိုေရးရာ၌ ေငြပမာဏကို "ငါးကုေဋ" ဟုမေရးေသာ္လည္း အဂၤလိပ္စကားမွတိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ၿပီး 'သန္း ငါးဆယ္' ဟုသာေရးပါ သည္။ 'သိန္းငါးရာ' ဟုမေရးပါ။ ၎အခ်က္ကိုေထာက္လွ်င္ စာနယ္ဇင္း သမားမ်ားကလည္း 'သိန္း' ဂဏန္းကိုလက္မခံေၾကာင္းျပေနပါသည္။
ပါဠိ၊ လက္တင္စေသာ လက္ရွိမသံုးေတာ့ဘဲ က်မ္းဂန္မ်ားအျဖစ္သာက်န္ရွိေနသည့္ ဘာသာစကား မ်ား (dead languages) မွ လြဲ၍ လက္ရွိသံုးေနဆဲဘာသာစကားတိုင္း (living languages) မွာ အၿမဲအစဥ္ ေဝါဟာရ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားရွိခဲ့သည္၊ ရွိေနသည္၊ ေနာင္လည္းရွိေနဦးမည္ဆိုသည့္အခ်က္ က္ို လက္ခံပါသည္။ ေကာင္းေသာ ေဝါဟာရေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို လက္ခံရမည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ပင္ အဆိုး ဘက္ႏြယ္ေသာ ေဝါဟာရေျပာင္းလဲမႈမ်ားကိုေတာ့ လက္မခံသင့္ပါ။ ယခုသခ်ၤာကိန္းဂဏန္းေဝါဟာ ရေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ေကာင္းေသာ ေဝါဟာရေျပာင္းလဲမႈဟုတ္ပါ၏ေလာ။
လက္ရွိလူမ်ားသံုးေနၾကေသာ 'သိန္းဂဏန္း' ႏွင့္ပတ္သက္၍ကားအထူးအေထြ မေျပာလိုေတာ့ပါ။ ေရွးရုိးစဥ္လာ ကုေဋကဋာ ကိန္းဂဏန္းကို ေဘးေခ်ာင္ထိုးထား ၿပီး၊ ေဘးဘုိးဘီဘင္ အစဥ္အလာ မရွိတဲ့၊ ကေလးကလားသခ်ၤာ 'သိန္းဂဏန္း' ကိုဘဲ၊ အဟုတ္အဟပ္ထင္ကာသံုးေနၾကရ ျခင္းမွာ၊ ေခတ္လူမ်ား ဆုတ္ကပ္ေၾကာင့္ပင္ ယုတ္ညံ့သြားၾကေလသလား၊ မလႈပ္ရဲေအာင္လုပ္ထား ေသာ ေၾကာင့္၊ သခ်ၤာဥာဏ္မထုတ္ရဲေအာင္ျဖစ္သြားၾကေလျပီလား၊ အႏွစ္ငါးဆယ္နီးနီး အေမွာင္ေခတ္ မွာေနခဲ့ရၿပီး တကၠသိုလ္မ်ားဘဝမွ 'ဘဲြ႕ရသူအခ်ိန္မွန္မွန္ထုတ္ေပးေရးစက္ရံု' အျဖစ္ ဘဝေလွ်ာက် ခဲ့ကာ 'မသိသူက မတတ္သူကို သင္ေပးရေသာေခတ္' ျဖစ္သြားၿပီး ပညာေရးအဆင့္အရမ္းနိမ့္က် သြားျခင္းေၾကာင့္ သခ်ၤာအေတြးအေခၚပါ နိမ့္က်သြားျခင္းပင္ေလာ ဆုိသည္ကိုေတာ့ စာရႈသူတို႔ စဥ္းစားၾကပါကုန္ေလာ့။
ကိုးကားေသာက်မ္းမ်ား။
၁။ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္၊ ဇိနတၳပကာသနီက်မ္း၊ ဟံသာဝတီပံုႏွိပ္တိုက္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၅၂
၂။ ေၾကးမံုဦးေသာင္း၊ လက္ငင္းလက္ေတြ႕ဗုဒၶဝါဒ၊ ျပည္သူ႕အလင္းစာေပ၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၆၆
၃။ Gehard Naumann, Le Francႇais Pratique, VEB Verlag Enzyklopaedie, Leipzig, 1980
၄။ Eberhard Richter, Lehrbuch des modernen Burmesisch, Leipzig, 1982
၅။ Annemarie Esche, Eberhard Richter, U Khin Maung Saw, Burmesisches Uebungsbuch, Leipzig, 1986
၆။ ဦးဘသန္း၊ ေက်ာင္းသံုးျမန္မာရာဇဝင္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၅၄