Yan Win (Taung Da Gar) - Myanmar Palway & World Flutes

ျမန္မာ့ပေလြ ႏွင့္ ကမၻာ့ပေလြမ်ား
ရန္ဝင္း (ေတာင္တံခါး)
ဒီဇင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၁

ျမန္မာ့႐ိုးရာပေလြေတြက ကမၻာရပ္ရပ္ ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာရိွၾကတဲ့ ပေလြအမ်ဳိးစံုနဲ႔ တည္ေဆာက္ပံုခ်င္း ကြဲျပားျခားနား႐ံုတင္မကဘဲ မႈတ္ပံုမႈတ္နည္း ပညာရပ္ေတြပါ ကြဲျပားျခားနားၾကပါတယ္။ 

ဒါကလည္း ႐ိုးရာဓေလ့ ျခားနားၿပီး မတူညီႏိုင္တဲ့ ဂီတဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကတာခ်င္း ကြဲျပားၾကတာေတြေၾကာင့္ ဂီတကိုေဖာ္ထုတ္တဲ့ တူရိယာကအစ အားလံုး ကိုယ္စီကိုယ္ငွ တမ်ဳိးတဘာသာစီ ရိွၾကေပလိမ့္မယ္။ တူညီတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ပေလြရွင္ရဲ႕ ဖန္တီးမႈကတဆင့္ ေဖာ္က်ဴးလိုက္တဲ့ သူ႔ရင္ထဲ၊ ႏွလံုးသားထဲက ဂီတသံကို ျဖန္႔ေဝလိုက္ျခင္းပါပဲ။ 

အဲဒီ ပေလြေတးသံ ဖန္တီးရွင္ေတြရဲ႕ လက္စြဲျဖစ္တဲ့ ကမၻာအရပ္ရပ္က ပေလြေတြကို အုပ္စုခြဲလိုက္ရင္ လႈပ္ရွားတဲ့ ခလုတ္ ကရိယာ အစိတ္အပိုင္းေတြပါတဲ့ (mechanical) ပေလြ နဲ႔ လႈပ္ရွားတဲ့ ကရိယာ အစိတ္အပိုင္းေတြ မပါတဲ့ (non- mechanical) ပေလြ အုပ္စုႏွစ္မ်ဳိးရိွပါတယ္။ 

လႈပ္ရွားတဲ့ ခလုတ္ ကရိယာ အစိတ္အပိုင္းေတြပါတဲ့ (mechanical) ပေလြအုပ္စုမွာေတာ့ ေရွးေခတ္ေဟာင္းစနစ္ ပေလြေတြနဲ႔ ေခတ္သစ္စနစ္ပေလြေတြ ရိွပါတယ္။ သတၱဳမ်ဳိးစံု၊ သစ္သားအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔လုပ္ထားၿပီး အရြယ္အစားကလည္း အသံစဥ္ နဲ႔ မူလထုတ္လုပ္တဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ပုံစံကိုမူတည္ၿပီး၊ အမ်ဳိးမ်ဳိး အဖံုဖံုရိွေနလို႔ ေလ့လာစရာဆိုတာ သိပ္ကို မ်ားျပားပါတယ္။

ခလုတ္ပါ အိုင္းရစ္ပေလြ KEYED IRISH FLUTE

ေခတ္သစ္ပေလြ MODREN WESTERN CONCERT FLUTE

ေခတ္သစ္ ဘယ္သံပေလြႀကီးမ်ား

ေခတ္သစ္ ဘယ္သံပေလြႀကီး
SUBCONTRABASS ‘G’

ေခတ္သစ္ ဘယ္သံပေလြႀကီး
DOUBLE CONTRABASS ‘C’

လႈပ္ရွားတဲ့ ကရိယာ အစိတ္အပိုင္းေတြမပါတဲ့ ပေလြေတြက ႐ိုးရာပေလြေတြပါပဲ။ အဲဒီပေလြေတြကို ထပ္ၿပီးအုပ္စုခြဲရင္ သံုးမ်ဳိးပဲ ရိွပါတယ္။ အဖ်ားပိုင္းမႈတ္ ပေလြ (DIAGONAL/END-BLOWN FLUTE)၊ ေက်ာ္ပေလြ (TRANSVERSE FLUTE) နဲ႔ ခင္ပေလြ (DUCT FLUTE) ျဖစ္ပါတယ္။ 

တူးေဖာ္ရရိွတဲ့ ေရွးအက်ဆံုးပေလြကေတာ့ နီယံဒါေသာ (NEANDERTHAL) ဂူေအာင္း ေက်ာက္ေခတ္လူသား အ႐ိုးပေလြ လို႔ ယံုၾကည္လက္ခံသူေတြ မ်ားပါတယ္။ ဝက္ဝံအ႐ိုးနဲ႔ လုပ္ထားတယ္လို႔ မွန္းဆၾကတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ တူးေဖာ္ရရိွတဲ့ သမိုင္းေခတ္ဦး အ႐ိုးပေလြေတြက အဖ်ားပိုင္းမႈတ္ ပေလြ (DIAGONAL/END-BLOWN FLUTE) ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ပညာရွင္ေတြက စမ္းသပ္မႈတ္ၾကည့္ေတာ့ ဒီကေန႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာသံုးေနဆဲ အသံစဥ္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

နီယံဒါေသာ NEANDERTHAL ဂူေအာင္း ေက်ာက္ေခတ္လူသား အ႐ိုးပေလြ

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေတြ႔ရတဲ့ သမိုင္းေခတ္ဦး အ႐ိုးပေလြမ်ား

ကမၻာအရပ္ရပ္မွာရိွတဲ့ ပေလြအမ်ဳိးမ်ဳိးေတြထဲမွာ DIAGONAL တေစာင္းမႈတ္ပေလြေတြက အေစာဆံုး ေပၚေပါက္ခဲ့တာ ျဖစ္ေပလိမ့္မယ္။ အေလ့အက်င့္ေတာ္ေတာ္ရိွမွ အသံထြက္ေအာင္ မႈတ္ႏိုင္ပါတယ္။

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ ႐ိုးရာ DIAGONAL တေစာင္းမႈတ္ပေလြ NEY

တည္ေဆာက္ပံုဆင္ဆင္တူတဲ့ ပေလြေတြက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဇာတိ ႐ိုးရာ SHAKUHACHI ပေလြ၊ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ႐ိုးရာ ေခနာKENA ပေလြနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ႐ိုးရာ XIAO ပေလြေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ DIAGONAL စစ္စစ္မဟုတ္ေပမယ့္ ဆင္တူတဲ့ ထိပ္ဖ်ားပိုင္းမႈတ္ END-BLOWN FLUTE ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဇာတိ ႐ိုးရာ SHAKUHACHI ပေလြ

ေတာင္အေမရိကတိုက္ ႐ိုးရာ ေခနာ KENA ပေလြ

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ႐ိုးရာ XIAO ပေလြ

DUCT FLUTE ခင္ပေလြအုပ္စုကေတာ့ အက်ယ္ဝန္းဆံုးအုပ္စုပါ။ အရြယ္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသံစဥ္အမ်ဳိးမ်ဳိး စံုလင္တာေၾကာင့္ ေလ့လာစရာ သိပ္မ်ားပါတယ္။

ေတာင္အေမရိက ေရွးေခတ္ MAYAN လူမ်ဳိး ႐ိုးရာ သစ္သားခင္ပေလြ

ကမၻာေက်ာ္ ‘ပဲနိ’ ခင္ပေလြ PENNY WHISTLE

အိုင္းရစ္ ဒန္သတၱဳ ဘယ္သံ ခင္ပေလြ ALLUMINUM LOW WHISTLE

အေနာက္တိုင္း ပလပ္စတစ္ RECORDER ခင္ပေလြ

အေနာက္တိုင္း သစ္သား ECORDER ခင္ပေလြ

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ မူလဇာတိသား ႐ိုးရာ LOVE FLUTE ခင္ပေလြ

ထိုင္းႏိုင္ငံ ႐ိုးရာ KHLUI ခင္ပေလြ

အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ႐ိုးရာ SULING ခင္ပေလြ

ျမန္မာ့႐ိုးရာ ဝါးခင္ပေလြ

ခင္ပေလြေတြလိုပဲ အမ်ဳိးစံုတဲ့ အုပ္စုကေတာ့ ေက်ာ္ပေလြ ေတြပါ။ လက္ႏိွပ္ေပါက္ ၄ ေပါက္က စၿပီး ၉ ေပါက္၊ ၁ဝ ေပါက္အထိ ရိွပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ႐ိုးရာ DIZI ေက်ာ္ပေလြ

အိႏၵိယျပည္ ေတာင္ပိုင္း ႐ိုးရာ BANSURI ေက်ာ္ပေလြ

ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ႐ိုးရာ DAEGEUM ေက်ာ္ပေလြ

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ႐ိုးရာ SHINOBUE ေက်ာ္ပေလြ

ခင္ပေလြျဖစ္ေပမယ့္ အလံုပိတ္ အိုးပံုလို ပံုစံရိွတ့ဲ VESSEL FLUTE ေတြက ထူးျခားပါတယ္။ OCARINA လို႔ ေခၚၾကတယ္။ THE GOOD, THE BAD, THE UGLY ႐ုပ္ရွင္ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ေနာက္ခံတီးလံုးမွာပါတဲ့ ပေလြသံက အိုကာရီနာ ပေလြသံပါပဲ။

ေတာင္အေမရိကတိုက္က ေရွးေခတ္ MAYAN လူမ်ဳိး ႐ိုးရာ OCARINA ေျမအိုး ပေလြ

OCARINA ေျမအိုးထက္ျခမ္းပံု ပေလြ

SWEET POTATOE ေခၚ ေျမအိုး ပေလြ

ေရွးေဟာင္းအက်ဆံုး ပေလြအမ်ဳိးအစားပဲလို႔ ေျပာေလ့ရိွတဲ့ ပေလြတမ်ဳိးကေတာ့ PAN FLUTE ပင္ ပေလြမ်ဳိးပါ။ ပင္ ပေလြေတြမွာ အႀကီး အေသး စီထားတဲ့ ဝါးလံုး၊ သစ္သားထြင္းလံုး၊ အ႐ိုး၊ ေႂကြ၊ စဥ့္၊ ေက်ာက္စိမ္း အမ်ဳိးစံုရိွပါတယ္။ တည္ေဆာက္ပံု ႐ိုးစင္းၿပီး အသံထြက္ေအာင္မႈတ္ဖို႔လည္း လြယ္ကူေပမယ့္ ေတးသံစဥ္ဖြဲ႔စည္းရာမွာ ခက္ခဲတဲ့ ပေလြေတြပါပဲ။

႐ိုေမနီယံ ႐ိုးရာဇာတိ ပင္ PAN ပေလြ

ခင္ပေလြ နဲ႔ ပင္ပေလြ ႏွစ္မ်ဳိးစပ္ ေတာင္အေမရိက ပေလြ

ေတာင္အေမရိက ပီ႐ူးဗီယံ ပင္ ပေလြ

မဒီဗယ္ေခတ္ ရီေကာ္ဒါ RECORDER ပေလြရွင္

႐ိုေမနီယံ ပင္ PAN ပေလြရွင္

အိုကာရီနာ ပေလြရွင္

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ မူလဇာတိသား ႐ိုးရာ ပေလြရွင္

ပါရွန္းေဒသ မူလဇာတိ ႐ိုးရာ NEY တေစာင္းမႈတ္ပေလြရွင္

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ ႐ိုးရာ NEY တေစာင္းမႈတ္ပေလြရွင္

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ႐ိုးရာ ရွာခုဟာခ်ိ SHAKUHACHI ပေလြရွင္

ျမန္မာ့႐ိုးရာ ပေလြရွင္

ျမန္မာ့႐ိုးရာ ‘ပေလြ’ ကလည္းပဲ ျပဳလုပ္ထားပံု ႐ိုးစင္းသေလာက္ ပညာရပ္က အင္မတန္ က်ယ္ဝန္းပါတယ္။ ႏြားေက်ာင္းသားေတြက အစ အိုးစည္ ဒိုးပတ္ဝိုင္း အလယ္၊ ျမန္မာ့ဆိုင္းဝိုင္းႀကီး အဆံုး၊ ျမန္မာ့သီခ်င္းႀကီး ထိုင္ဆိုတီးဝိုင္း၊ အၿငိမ့္ ဇာတ္ပြဲပါမက်န္ တီးမႈတ္သံုးစြဲၾကတာဆိုေတာ့ ပညာရပ္ အတိမ္အနက္ ကြဲျပားခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိးရိွရမွာ အမွန္ပါပဲ။

ႏြားေက်ာင္းသားကလည္း နားေထာင္သူ ရိွရွိ မရိွရွိ၊ စည္းဝါးက်က် မက်က်၊ ႏြားေက်ာင္းသားသဘာဝအေလ်ာက္ ႏြားေက်ာင္းရင္း မႈတ္ေပလိမ့္မယ္။ တူရိယာပညာရွင္ကလည္း ပညာရွင္ပီပီ သူ႔ပါရမီ စြမ္းအားရိွသေလာက္ ဂီတကို သူႏွစ္သက္သလို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖန္တီးေပလိမ့္မယ္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာပေလြ က အဲဒီလို ႀကိဳက္သလို တီးမႈတ္ႏိုင္ခြင့္ရိွတဲ့ ျမန္မာ့႐ိုးရာတူရိယာပါပဲ။

ျမန္မာ့႐ိုးရာ ပေလြကေလး အသံစဥ္ 

ကမၻာ့ ပေလြေတြနဲ႔ ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္တဲ့အေၾကာင္းကိုေတာ့ ျမန္မာ့႐ိုးရာ ပေလြပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေတးဂီတ က သက္ေသျပေနၾကပါတယ္။ ကိုယ့္႐ိုးရာကို ထိန္းသိမ္းၿပီး ဂုဏ္ယူခ်င္စရာပါပဲ။ ကမၻာအရပ္ရပ္က ပေလြတမ်ဳိးခ်င္းစီရဲ႕ ကြာျခားခ်က္ အေသးစိတ္ေတြကိုေတာ့ ႏိႈင္းယွဥ္ျပဖို႔ မလြယ္ကူပါ။ က်မ္းတေစာင္တဖြဲ႔ ေရးရေပလိမ့္မယ္။ ပေလြတူရိယာေတြရဲ႕ တည္ေဆာက္ပံုနဲ႔ ပံုစံကြဲျပားခ်က္ေတြကိုသာ လက္လွမ္းမီသေလာက္ တင္ျပလိုက္ပါတယ္။ 

ပေလြရွင္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ရင္ထဲက ခံစားခ်က္နဲ႔ ေစတနာကို ေဖာ္က်ဴးၾကဖို႔ပါပဲ။
‘ဂ်လာအက္ဒင္ မူဟာမက္ ႐ူမီ (၁၂ဝ၇-၁၂၇၃)’ ဆိုတဲ့ ပါရွန္း ကဗ်ာဆရာႀကီးက ေရးခဲ့တယ္။ ပေလြကို မႈတ္လိုက္ၿပီဆိုကတည္းက ေတးသံကို ပေလြက ဖန္တီးတာမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ပေလြမႈတ္သူကသာ ဖန္တီးရွင္ပါတဲ့။

“The Fluteplayer puts breath into a flute,
And who makes the music?
Not the flute.
The Fluteplayer!”

(Jelaluddin) Jalal ad-Din Muhammad Rumi (1207-1273)


Comments