literature, music and film in 2011


၂၀၁၁ ထဲက စာေပ၊ ဂီတ၊ ရုပ္ရွင္
မ်ဳိးေဇာ္ ႏွင့္ ညြန္႔ေထြး
ဒီဇင္ဘာ ၃၁၊ ၂၀၁၁


စာေပ၊ ဂီတ၊ ရုပ္ရွင္ေလာကသားေတြ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြကုိ ပုိမုိစိတ္၀င္စားလာတာကုိ ၂၀၁၁ ႏွစ္ဆန္းကတည္း ေတြ႔ၾကရမွာပါ။ ငလ်င္၊ ေရ၊ မီး အႏၱရာယ္မ်ားနဲ႔ ႀကဳံသူေတြကုိ အေျပးအလႊား သြားေရာက္ ကူညီ အားေပးသူေတြထဲမွာ သူတုိ႔လည္း ထိပ္ဆုံးက ပါခ့ဲသလုိ ဧရာ၀တီျမစ္အေရးအတြက္လည္း စုစည္းတဲြခ်ိတ္မိလာၾကပါတယ္။

ဒီေလာကထဲ ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲတာေတြထဲက ထူးျခားခ်က္ တခ်ဳိ႕ကုိ မ်ဳိးေဇာ္ နဲ႔ ညြန္႔ေထြး တုိ႔က စုစည္း တင္ဆက္ထားပါတယ္။



ျမန္မာစာ ရွင္သန္ တုိးတက္ေရး

လုံးပါးပါးေနတ့ဲ ျမန္မာစာ ရွင္သန္ေရးအတြက္ စုိးရိမ္ပူပန္သူတုိ႔ ႏုိ၀င္ဘာလတုန္းက ရန္ကုန္မွာ ေဆြးေႏြး ညိွႏိႈင္းၾကတ့ဲအေၾကာင္း အလင္းတန္းဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပခ့ဲပါတယ္။

ျမန္မာစာအသုံးျပဳတာရယ္၊ အသုံးခ်စာရယ္က ကြ်မ္းက်င္မႈ နိမ့္က်တ့ဲအခ်ိန္ ျဖစ္ေနတယ္ လုိ႔ ဒီပဲြစီစဥ္သူတဦးက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။

ဒါဟာ ျမန္မာျပည္တခုတည္း ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈေနာက္က်တ့ဲနုိင္ငံေတြမွာ မိခင္ဘာသာစကား ဦးစားေပး တန္ဘုိးထားမႈ ေလ်ာ့က်တတ္ပါတယ္လုိ႔ သတင္းမွာ ေရးထားပါတယ္။


ေႏွာင္းေခတ္ကာလေပၚေတးမ်ား

ေႏွာင္းေခတ္ကာလေပၚေတးသီခ်င္းမ်ား အတဲြ ၄ နဲ႔ ၅ ဇူလုိင္လထဲမွာ ထြက္လာပါတယ္။

အတဲြ ၄ မွာ စႏၵရားခ်စ္ေဆြရဲ႕ သီခ်င္း အပုဒ္ ၆၀ ေက်ာ္ ပါ၀င္သလုိ ပန္တ်ာခ်စ္လိႈင္၊ တကၠသုိလ္ခ်ဳိႀကီး၊ စႏၵရားေအာင္ႀကီး၊ ေသာင္းတင္ေဌး၊ စိန္ေမာင္ျမင့္၊ ေမာင္ေၾကးမုံ၊ ေမာင္ေဆြႏြယ္၊ ဥကၠလာခင္ေစာ တုိ႔ရဲ႕ သီခ်င္းေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

အတဲြ ၅ မွာေတာ့ ကုိသက္ဦး၊ အကယ္ဒမီ စႏၵရားလွထြဋ္၊ ကုိမ်ဳိးဆက္၊ ကုိေက်ာ္ညြန္႔၊ ေရနံ႔သာ၀င္းေမာင္၊ ေရႊျဖဴးလြင္သစၥာ တုိ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။

၂ တဲြစလုံးမွာ ကုိယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြ ထည့္ထားပါတယ္။

၁၉၄၈-၁၉၈၉ ကာလအတြင္း ျမန္မာ့အသံေရဒီယုိက ထုတ္လႊင့္ခ့ဲတ့ဲ သီခ်င္း ေသာင္းဂဏန္း ရိွတ့ဲထဲက ေကာက္ႏႈတ္ထားတာပါ။

ျမန္မာသံစဥ္သီခ်င္းေတြထဲက ပရိသတ္ အႀကိဳက္ဆုံးေတြကုိ ဦးစားေပး ျပဳစုထားတာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ျပန္ၾကားေရးဌာနက ထုတ္တ့ဲ ဒီစာအုပ္ေတြမွာ တအုပ္ကုိ သီခ်င္းပုဒ္ေရ ၂၀၀ ၀န္းက်င္ ထည့္သြင္းဖုိ႔ စီစဥ္ခ့ဲၾကပါတယ္။ ေႏွာင္းေခတ္ကာလေပၚေတးသီခ်င္းမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီက ျပဳစုပါတယ္။


ဗံုေလးလံုး သံစဥ္ ဂႏၲဝင္ အကပေဒသာ
ေမလမွာ ထုတ္ေ၀တ့ဲ “ ဗံုေလးလံုး သံစဥ္ ဂႏၲဝင္ အကပေဒသာ” ဗီစီဒီဟာ ပရိသတ္ၾကားထဲ လြယ္လြယ္နဲ႔ ေရာက္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။
စိစစ္ေရးဌာနကုိ တင္ျပေတာ့ "ဆင္ဆာဘုတ္မွာ ၁၇ ေယာက္ကေန ၁ ေယာက္က ကန္႔ကြက္တာ" လုိ႔
စာေရးဆရာ ဆူးငွက္က မဇိၥ်မသတင္းဌာနကုိ ေျပာပါတယ္။

“ကဗ်ာလြတ္” ဆုိတဲ့ စာသားကုိ ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ႔က ျဖဳတ္ခုိင္းတယ္။ ၁ဝ ေနရာေလာက္ေတာ့ ပါမွာေပါ့။ 'ေဒၚၾသဘာေသာင္း၏ အေျခခံ အမ်ဳိးသမီးအက' လုိ႔ ေျပာင္းသံုးခုိင္းတယ္” တ့ဲ။

ကဗ်ာလြတ္ ဆုိတ့ဲ စကားလုံးမွာ ဘာအျပစ္ရိွလုိပါလဲ။

“ဗမာအမ်ဳိးသမီးေတြ အေျခခံ ကကြက္ေတြကုိ ဗံုနဲ႔ပဲ ကတယ္။ ဗမာလုိေတာ့ ဒုိးဆစ္နဲ႔ ကတယ္။ ဗံု ၄ လံုးနဲ႔ပဲ ကတယ္။ ဘာ မယ္လုိဒီ၊ စာသားမွ မပါဘူး။ အဲဒီကေနမွ တီးလံုး၊ တီးကြက္ေတြ ေျပာင္းလာတယ္။ ၁၉၅၃ မွာ ပန္တ်ာေက်ာင္း စဖြင့္တယ္။ သူက အကသင္တန္း နည္းျပဆရာမ လုပ္ေတာ့ သင္တန္းသာ ဖြင့္တယ္။ ဘာသင္လုိ႔ သင္ရမွန္းမသိလုိ႔ သူကေန စိတ္ကူးေပါက္သြားၿပီးေတာ့ ဗံု ၄ လံုးနဲ႔ ဒုိးစစ္ေတြ တီးခုိင္းၿပီးေတာ့ ကၾကိဳးေတြ ထြင္တာ။ ... မႏၲေလးသား ျပည္ထဲေရး ဝန္ၾကီး ဗုိလ္ခင္ေမာင္ေလးက ဗံု ၄ လံုးနဲ႔ ကျပခဲ့တဲ့ အကအမည္ကုိ သီခ်င္း၊ ကဗ်ာ၊ စာသားမ်ား မပါဝင္တဲ့အတြက္ ကဗ်ာလြတ္ ဆုိၿပီး နာမည္ေပးခဲ့တာပါ”

ဒီေန႔ေခတ္မွာ ဒီရဲ႕ ဗီစီဒီ ဘယ္ေလာက္အထိ ထုိးေဖာက္ႏုိင္မလဲ။ ဆူးငွက္ရဲ႕ အသံကေတာ့ သိပ္ျပီး အားရစရာ မရိွပါဘူး။

"ျမန္မာ့႐ိုးရာ ျမန္မာသံ၊ ျမန္မာမူတုိ႔ကုိ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ေနာက္ပုိင္း လူငယ္ေတြမွာ ႐ုပ္ ဝတၳဳေနာက္ကို တအားလုိက္တယ္။ ေခတ္ေပၚ နည္းပညာဘက္ကုိ လုိက္တယ္။ သူတုိ႔အဖုိ႔က ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈကုိ အေဟာင္းလုိ႔ဘဲ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ အေဟာင္းေတြက သူတုိ႔နဲ႔ မဆုိင္သလုိျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒါကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးရမွန္း မသိေတာ့ဘူး။ -- ႏုိင္ငံျခားမွာေနတဲ့ အႏုပညာရွင္ မိသားစုေတြက ပုိစိတ္ဝင္စားမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္လိုလည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္"

5 star လူရႊင္ေတာ္ အဖဲြ႔
နာမည္က ၾကယ္ငါးပြင့္၀န္ထမ္းေဟာင္းေတြလုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ မဟုတ္ပါဘူး၊ တကယ့္ လူရႊင္ေတာ္ေတြပါ။
ေပၚလာတာ ၅ ႏွစ္ရိွၿပီျဖစ္တ့ဲ ဒီအဖဲြ႔ဟာ ဒီႏွစ္ထဲမွာ လူႀကိဳက္ ပုိမ်ားလာပါတယ္။
ျပည္ပ တင္ဆက္မႈအျဖစ္ စကၤာပူကုိ ႏွစ္လယ္ပုိင္းမွာ သြားေရာက္ခ့ဲပါတယ္။
Five Star ဟာသ လူရႊင္ေတာ္ အဖြဲ႔မွာ ပါ၀င္သူေတြကေတာ့ က်င္၀ွက္၊ ေမ်ာက္႐ႈံး၊ ေအာင္ေသာ္၊ ေအာင္ေမာ္၊ ၾကာစိ တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေျပတီဦး၊ အိႁႏၵာေက်ာ္ဇင္
နာမည္ေက်ာ္သ႐ုပ္ေတြ ျဖစ္တ့ဲ ေျပတီဦး၊ အိႁႏၵာေက်ာ္ဇင္တို႔ရဲ႕ မဂၤလာပြဲမ်ားကို MRTV4 ကေန ထုတ္လႊင့္ခ့ဲပါတယ္။
ရမယ့္ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကုိ ေျပတီဦးက သူ႔ရဲ႕ ပညာေရး ေဖာင္ေဒးရွင္းထဲ ထည့္မယ့္လုိ႔ သတင္းေထာက္ေတြကုိ ေျပာပါတယ္။

မဂၤလာပြဲ ၆ ႀကိမ္ကုိ ဇန္န၀ါရီလ တလအတြင္း ျပဳလုပ္ခ့ဲၾကတာပါ။

ေတာင္းရမ္းမဂၤလာ (အိႁႏၵာေက်ာ္ဇင္အိမ္)
လက္မွတ္ထုိး မဂၤလာ (ကုန္သည္ႀကီးမ်ားဟုိတယ္)
ဆြမ္းေကြၽး မဂၤလာ (မဟာစည္သာသနာ့ရိပ္သာ)
စုလ်ားရစ္ပတ္ ဘိသိက္မဂၤလာ (ဆီဒုိးနားဟုိတယ္)
လက္ထပ္ မဂၤလာပဲြ (ဆီဒုိးနားဟုိတယ္)
မဂၤလာ ညစာစားပဲြ (အင္းယားလိတ္ဟုိတယ္)

(ဓာတ္ပုံ - နံနက္ခင္း သတင္းဂ်ာနယ္)
မဂၤလာပဲြေတြအျပီး ၂၀၀၉ ရုပ္ရွင္ကားမ်ားအတြက္ အကယ္ဒမီဆုေတြေပးပါတယ္။ အိႁႏၵာေက်ာ္ဇင္ဟာ
“မာမီရွိန္း” “အတိတ္ရဲ႕အရိပ္” ဆုိတ့ဲ ဇာတ္ကားေတြနဲ႔ ဆုရလိမ့္မယ္လုိ႔ တစ္ပ္ ေျပးေနေပမယ့္ မွန္းခ်က္နဲ႔ ႏွမ္းထြက္ မကုိက္ခ့ဲပါ။
အာဏာပုိင္အ၀န္းအ၀ုိင္းထဲက မနာလုိမႈရိွတာေၾကာင့္ သူ႔ကုိ ဆုေပးမယ့္ အစီအစဥ္ ဖ်က္လုိက္တယ္ဆုိတ့ဲ သတင္းေတြ ထြက္ခ့ဲပါတယ္။
ႏွစ္ကုန္ပုိင္းမွာ သူတုိ႔ေမာင္ႏွံ ကေလးတေယာက္ ရပါတယ္။ သမီးေလးကုိ ေျပသုျဒာ လုိ႔ နာမည္ေပးလုိက္ၾကပါတယ္။


ဂီတေလာကသားမ်ားနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
လူမႈေရးရန္ပုံေငြပဲြေတြကုိ ဂီတေလာကသားေတြ ရင္းႏွီးျပီးသားပါ။ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းမွာ လုပ္ခ့ဲတ့ဲ ဂီတပဲြေတာ္ႀကီးကေတာ့ ထင္ရွားတ့ဲ တီး၀ုိင္း၊ အဆုိေတာ္ အမ်ားအျပား ပါ၀င္အားျဖည့္တာကေတာ့ ထူးျခားလြန္းပါတယ္။ အဲဒါထက္ ပုိျပီးထူးတာကေတာ့ ဒီ ဂီတပဲြေတာ္ႀကီးကုိ NLD နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ စီစဥ္ခ့ဲတာပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားမ်ား ပညာေရး ရန္ပုံေငြအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီပဲြမတုိင္ခင္ ဂီတေလာကသား အမ်ားအျပား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏွစ္ႀကိမ္ ေတြ႔ဆုံခ့ဲတာကုိလည္း စာနယ္ဇင္းမ်ားမွာ ေဖာ္ျပခ့ဲတာကုိ ေတြ႔ၾကရမွာပါ။

ဂီတပဲြ နဲ႔ ေစ်းေရာင္းပဲြ ျမင္ကြင္းတခု (ဓာတ္ပုံ-မုိးမခ)

ရုပ္ရွင္ေလာကသားမ်ားနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
လူရႊင္ေတာ္၊ သရုပ္ေဆာင္ ဇာဂနာ ဒီႏွစ္ထဲ ေထာင္ကလြတ္လာျပီးေနာက္မွာ ရုပ္ရွင္ေလာကသားမ်ားနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေတြ႔ဆုံခ့ဲၾကပါတယ္။ ဒီေတြ႔ဆုံမႈမွာ မၾကာခင္ က်ေရာက္ေတာ့မယ့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ရာျပည့္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္အေၾကာင္း ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားႀကီး ေပၚေပါက္ေရး ဆုိတာကုိ စတင္ ေျပာဆုိခ့ဲၾကပါတယ္။ ဒီရုပ္ရွင္ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီကုိလည္း ဖဲြ႔စည္းၿပီး စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနတာကုိ ေတြ႔ခ့ဲရပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဇာဂနာ၊ မင္းထင္ကုိကုိႀကီးတုိ႔ ပူးေပါင္း စီစဥ္တ့ဲ "လြတ္လပ္ျခင္းအႏုပညာ" ရုပ္ရွင္ပဲြေတာ္ကုိ ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ အစျပဳခ့ဲပါတယ္။ ဒီပဲြေတာ္အတြက္ ေရာက္လာတ့ဲ ရုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းတုိ ၂၀၀ နီးပါး ရိွျပီး အဲဒီထဲကမွ ၅၀ ၀န္းက်င္ကုိ ၅ ရက္ၾကာ ပဲြေတာ္မွာ ျပသဖုိ႔ ေရြးခ့ဲတာကုိ ေတြ႔ၾကရမွာပါ။ ဒီလုိမ်ဳိးပဲြေတာ္ကုိ ျမန္မာျပည္မွာ အရင္တုန္းက မေတြ႔ခ့ဲရပါဘူး။

ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ေန႔က ရုပ္ရွင္ပဲြေတာ္မွာ ေတြ႔ရတ့ဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (ဓာတ္ပုံ-Reuters)

Comments