၁၉ ဇူလိုင္ သည္ အာဇာနည္ေန႔ ျပီးေတာ့ …
ဗမာျပည္ရဲ့ စစ္အာဏာဖီဆန္ေရးေန႔ ႏွစ္ပတ္လည္
ေမာင္ရစ္
ဇူလိုင္ ၁၈၊ ၂၀၁၀
၁၉၈၉ မွာ အင္န္အယ္ဒီပါတီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔က “မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾက” လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ ရပ္တည္ခဲ့တယ္။ အဲသည္လႈပ္ရွားမႈမွာ တတိုင္းျပည္လုံးက ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ မိဘျပည္သူေတြ ၀ိုင္း၀န္းခဲ့ၾကတယ္။ စစ္အစုိးရဟာ “မတရားတဲ့ စစ္အာဏာေတြ” ကို အျပည့္အ၀သုံးစြဲျပီးေတာ့ ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ အာဇာနည္ေန႔ မတုိင္ခင္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးတင္ဦးနဲ႔တကြ အင္န္အယ္ဒီပါတီ၀င္ေတြကို ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့တယ္။
၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ မွာ စစ္အာဏာကို ဖီဆန္ျပီးေတာ့ လမ္းမေတြေပၚမွာ စီတန္းလမ္းေလ်ာက္ျပီး အာဇာနည္ကုန္းဆီကို အေလးျပဳဖို႔ ခ်ီတက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို စစ္အာဏာရွင္ေတြက စစ္အင္အားေတြ သုံးျပီး ရက္ရက္စက္စက္ ရိုက္ႏွက္ ေခ်မႈန္းခဲ့တယ္။ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခဲ့တယ္။
အဲသည္အခ်ိန္ကတည္းက စတင္ျပီး ၁၉ ဇူလိုင္ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတဲ့တကြ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြ က်ဆုံးခဲ့တဲ့ အာဇာနည္ေန႔ၾကီး တေန႔အျဖစ္တင္သာမက လူထု လူတန္းစားေပါင္းစုံ၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ပါတီ၀င္ေတြ၊ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေတြ အားလုံးရဲ့ အထင္ကရ စစ္အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရးေန႔၊ စစ္အာဏာဖီဆန္ေရးေန႔ၾကီးတခုအျဖစ္ ေမာ္ကြန္း၀င္ခဲ့ေတာ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စစ္အစုိးရနဲ႔ အာဏာရွင္ေတြ ဖုံးကြယ္ ကန္႔သတ္ အေမွာင္ခ်လိုတဲ့ အာဇာနည္ေန႔ ေရာက္တိုင္း ေရာက္တိုင္း ျမန္မာျပည္အႏွံက ျပည္သူလူထုဟာ ရ ရာ ေရာက္ရာ ေနရာ ေဒသ ဌာန အသီးသီးကေန ေသာင္းေသာင္းဖ်ဖ် လက္တြဲညီညာ ထၾကြျပီးေတာ့ အာဇာနည္ေန႔ကို အထိမ္းအမွတ္ျပဳၾကတယ္။ အေလးျပဳၾကတယ္၊ အာဇာနည္ၾကီးေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ က်ဆုံးသူ၊ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံသူ အညတရ အာဇာနည္မ်ားအတြက္ ရဲရဲ၀ံ၀ံ ရပ္တည္ျပီး စစ္အာဏာပိုင္ေတြကို ဖီဆန္မႈေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပသၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၈၉ ကေနျပီး လက္ဆင့္ကမ္းလိုက္တဲ့ စစ္အာဏာဖီဆန္ေရး မီးရွဴးတန္ေဆာင္ဟာ ယခုအခ်ိန္အထိ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ အဆက္ဆက္ လက္ဆင့္ကမ္းျပီး သယ္ေဆာင္ ခ်ီတက္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ယခု ျပန္လည္ေကာက္ႏုတ္ျပမွာကေတာ့ - ၂၀၀၈ က ေရးခဲ့တဲ့ ၈ ေလးလုံး အႏွစ္ ၂၀ ေဆာင္းပါးတခု ျဖစ္တဲ့ - ၈၈ အႏွစ္ ၂၀ (အခန္းဆက္မ်ား)။ ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ … တခုေသာ အာဇာနည္ေန႔ (မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾက) ေဆာင္းပါးက ျပန္လည္ ေဖာ္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖတ္ၾကည့္ပါဦး -
၁၉၈၉ အာဇာနည္ေန႔ အခမ္းအနားျဖင့္ လူထု ခ်ီတက္ပြဲဆီသို႔
ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကေတာ့ ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ ကို ပစ္မွတ္ထားျပီး အာဏာဖီဆန္ေရးတိုက္ပြဲကို စစ္တပ္နဲ႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ျပီး ဆင္ႏြဲမယ္လို႔ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားတဲ့အတုိင္း ျပင္ဆင္ေနၾကေတာ့တာပါပဲ။ ဗကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ကိုကိုၾကီးတို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြက ျမိဳ႔ုျပင္ လမ္းေၾကာင္းတခု။ ဂၽြဳိင့္အက္ရွင္ေကာ္မီတီ - ေဂ်ေအစီ လို႔ေခၚတဲ့ သီးျခားသမဂၢေတြ၊ လူငယ္တပ္ေပါင္းစုေတြပါတဲ့ အစုအဖြဲ႔တခုက ျမိဳ႔ထဲက လမ္းေၾကာင္းတခုနဲ႔ အာဇာနည္ကုန္းကို ခ်ီတက္ၾကမယ္လို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အင္အယ္ဒီပါတီကေတာ့ ေရႊဂုံတိုင္ကေန ပါတီရုံးခ်ဳပ္ရွိရာ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းကေန ခ်ီတက္လာမယ္လို႔ စဥ္းစားခဲ့ၾကပုံ ရပါတယ္။
စစ္တပ္က အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားတဲ့အတိုင္း ၅ ေယာက္ထက္ ပိုျပီး လူ မစုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူေတြကို ၃ ေယာက္၊ ၄ ေယာက္ တတန္း တန္းစီျပီး အင္အားကို ရာ ေထာင္ခ်ီတဲ့အထိ ခ်ီတက္ၾကမွာပါ။ ခ်ီတက္သူမ်ားက လမ္းခရီးမွာ ေၾကြးေၾကာ္သံေတြ ေအာ္ဟစ္တာ၊ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ကိုင္ေဆာင္တာ မလုပ္ပါဘူး။ အသံတိတ္ စုေ၀းခ်ီတက္ပြဲ တခု ဆင္ႏြဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက တားဆီးလာတဲ့ လုံျခဳံေရးေတြ စစ္သားေတြကို တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ ရင္ဆိုင္ျပီး ေျဖရွင္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဆူ မပူဘဲ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားကို အေလးျပဳဖို႔ လာတဲ့ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြကို ဘာအမႈနဲ႔ ဖမ္းမွာတဲ့လဲ။
ဖမ္းရင္လည္း အဖမ္းခံၾကဖို႔ ျပင္ဆင္ထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ တေယာက္ဖမ္းရင္ သူနဲ႔အတူ လိုက္အဖမ္းခံၾကဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္က အဲဒီတုန္းက လူစုလူေ၀းေတြကို ျဖိဳခြဲဖို႔အတြက္ စစ္ကားေပၚက ခုန္ဆင္း၊ ညာသံေပးျပီး တုတ္ေတြနဲ႔ လိုက္ရိုက္၊ အလဲလဲ အျပိဳျပိဳနဲ႔ ျပည္သူေတြကို စစ္ကားေတြအေပၚ တိရစၦာန္ေတြလို ပစ္တင္ျပီး အၾကမ္းဖက္တဲ့ လုပ္ရပ္ကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ဖို႔အတြက္ "အားလုံး မေျပးဘူး၊ အရိုက္ခံမယ္။ ငါတို႔ေတြရဲ႔ သတၱိကို အေသခံျပီး ျပၾကမယ္" လို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
စတုတၳအၾကိမ္နဲ႕ ေနာက္ဆုံးအၾကိမ္ အာဏာဖီဆန္တဲ့ လူထုစုေ၀းခ်ီတက္ပြဲ
အၾကမ္းမဖက္၊ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့၊ ညီညြတ္စုစည္းတဲ့၊ အာဏာဖီဆန္မႈ၊ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈနဲ႔ စစ္အစုိးရကို စိန္ေခၚၾကမယ္လို႔ ျပင္ဆင္ထားသမွ်ဟာ ဇူလိုင္ ၁၈ မွာ ပ်က္စီးမတတ္ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ စစ္တပ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးတင္ဦးနဲ႔ အဲင္န္အယ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အဖြဲ႔၀င္မ်ားကို ၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္လိုက္ျခင္းနဲ႔ စစ္တပ္က တုန္႔ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက သမဂၢေတြ လူငယ္တပ္ဦးေတြက ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ ကို သူတို႔ခ်ည္းနဲ႔ ရင္ဆိုင္ျဖတ္သန္းဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အားလုံးနဲ႔ တိုင္ပင္ထားတဲ့အတိုင္း ဆင္ေျခဖုံးဖက္က စစ္ေၾကာင္းတခု၊ ျမိဳ႔ထဲက စစ္ေၾကာင္းတခုနဲ႔ ခ်ီတက္ဖုိ႔ စုေ၀းၾကခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီတုံးက အာဇာနည္ေန႔ တေန႔ဟာျဖင့္ အဲဒီတုန္းက ပါ၀င္ဆင္ႏြဲခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအားလုံးအတြက္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္အတြင္း ေနာက္ဆုံးအၾကိမ္ အင္အားကုန္ထုတ္သုံးျပီး ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ အာဏာဖီဆန္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲၾကီးတခုအျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။
ျမိဳ႔ထဲက ခ်ီတက္လာတဲ့ ေဂ်ေအစီ အစုအဖြဲ႔က မနက္ကတည္းက ေလဟာျပင္ေစ်းနားက စုေ၀းျပီး မင္းမႏိုင္အရပ္ ဦး၀ိစာရလမ္းအတိုင္း အာဇာနည္ကုန္းကို ၂ ေယာက္တတန္း ျငိမ္သက္စြာ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ လူတန္းၾကီးက ေထာင္ခ်ီမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကျပီး သူတို႔ေတြ အသံတစက္မွ မထြက္ခဲ့ၾကပါဘူး။ အခ်င္းခ်င္း လက္တို႔ျပီး သတိေပးေနတာက စည္းကမ္းရွိဖုိ႔၊ မေျပးဖို႔၊ အဖမ္းခံဖို႔၊ အရိုက္ခံဖို႔နဲ႔ တစုတစည္းတည္း ရင္ဆိုင္ၾကဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တာ၀န္ခံတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အဆင့္ဆင့္ သတင္းပို႔ျပီး တားဆီးလာတဲ့ စစ္တပ္က အရာရွိေတြကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ရင္ဆိုင္ေဆြးေႏြးဖို႔ကို ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။
သြားဖက္ဆိုင္ရာ ေဆးတကၠသိုလ္ေရွ႔မွာ တၾကိမ္ အတားခံရေပမယ့္ အဲဒီက စစ္ဗိုလ္က မဆူတဲ့ လူတန္းၾကီးကို သြားခြင့္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ တပ္မေတာ္ ခမ္းမေရွ႔နားမွာေတာ့ ထိုစဥ္က ရန္ကုန္တိုင္း တိုင္းမွဴး မ်ဳိးညြန္႔ကိုယ္တိုင္ စီးနင္းလာတဲ့ သံခ်ပ္ကာ ကားမ်ား၊ စစ္ကားမ်ားက ပိတ္ဆို႔ျပီး လူစုခြဲတာကို သူတို႔ ၾကဳံခဲ့ၾကပါတယ္။
စစ္သားေတြက ညာသံေပးျပီး တုတ္ေတြ ေ၀ွ႔ရမ္းကာ လူအုပ္ထဲကို ေျပး၀င္လာခဲ့ၾကေပမယ့္ သူတို႔ေတြက တပ္ဦးမပ်က္ခဲ့ၾကဘူး။ ေရာက္ေနတဲ့ေနရာမွာ သူတို႔ရပ္ျပီးေတာ့ ရင္ဆိုင္ပါတယ္။ ေရွ႔ဆက္သြားလို႔မရတဲ့အခါ စည္းကမ္းတက်ပဲ ေနာက္လွည့္ျပီး ျပန္ခ်ီတက္ၾကပါတယ္။ စစ္သားေတြက အတင္းတိုး၀င္လာၾကလို႔ စစ္သားေတြက ခ်ီတက္သူေတြ ၾကားထဲ ျပန္႔၀င္ျပီး ကၽြံကုန္ၾကလို႔ ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္မယ့္ ဆႏၵျပသူေတြကို ရိုက္ႏွက္ဖမ္းဆီးမယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေန မရလို႔ စစ္သားေတြ အံ့အားသင့္က်န္ရစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီ ေန႔ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျပသလိုက္ႏိုင္တဲ့ သက္ေသ (အျမတ္) ကေတာ့ အာဏာဖီဆန္တဲ့ ထိပ္တိုင္ရင္ဆိုင္တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ တစုတစည္းထဲ လႈပ္ရွားမႈဆိုတာ လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့ အာဏာရွင္ေတြကို ျခိန္းေျခာက္ႏိုင္တယ္။ ေျခာက္ျခားေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ရလိုက္တဲ့ သင္ခန္းစာကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ဦးေဆာင္မႈ ဆုံးျဖတ္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ ဆက္လက္ခ်မွတ္ေပးႏိုင္မယ့္ ဦးေဆာင္သူမ်ားနဲ႔ အဆက္ျပတ္ေတာက္ျပီး အားေပ်ာ့သြားခဲ့ၾကရတာပါ။
ညဖက္မွာ စစ္အစိုးရ ရုပ္ျမင္သံၾကားကေန ဆူပူလႈံ႔ေဆာ္သူေတြကို လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက ဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူဖမ္းဆီးျခင္း၊ ျဖိဳခြဲလိုက္ေၾကာင္း ေၾကျငာပါတယ္။ ျမိဳ႔ထဲက ခ်ီတက္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းက ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အစုအဖြဲ႔ေတြကို ခ်က္ျခင္း ဖမ္းဆီးျခင္း မခံခဲ့ရေပမယ့္၊ ျမိဳ႔ျပင္လမ္းေၾကာင္းက ကိုကိုၾကီးနဲ႔ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႔ကိုေတာ့ စစ္တပ္က ေခတၱဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခဲ့ပါတယ္။
In 2007 July 19th Martyrs Day Event, Ko Ko Gyi, Min Ko Naing and Htay Kywe
၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ ေနာက္ဆက္တြဲ
ျမန္မာျပည္ရဲ႔ အာဇာနည္ေန႔တိုင္းဟာ စစ္အစိုးရကို အာဏာဖီဆန္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ေန႔ အျဖစ္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၀င္ေတြအတြက္ စြဲမွတ္ျပီး က်န္ရစ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
အဲဒီေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ ျဖတ္သန္းၾကတိုင္းမွာ
အဲဒီေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ ျဖတ္သန္းၾကတိုင္းမွာ
- စစ္အစုိးရ မတရားသိမ္းပိုက္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔အာဏာ ျပည္သူ႔လက္ထဲ ျပန္ေရာက္ဖို႔၊
- စစ္အစိုးရ ဖ်က္ဆီးေဖ်ာက္ဖ်က္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနတဲ့ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရးေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြကို ျပည္သူတို႔ ထာ၀ရ သတိရေနေၾကာင္း ျပသဖို႔နဲ႔
- အာဇာနည္ၾကီးေတြရဲ႔ အေမြ တပ္မေတာ္စစ္သည္ေတြကို မတရားသိမ္းပိုက္ထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႔လက္ထဲကေန ျပည္သူေတြဆီ စည္းရုံးဖို႔အတြက္
ရဲရင့္တဲ့ ျပည္သူလူထုၾကီးက စစ္အစုိးရရဲ႔ မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာေတြကို ဖီဆန္ျပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးအာဇာနည္ေတြ အင္အားျပၾကတဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ေန႔တေန႔ပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
Comments