student movement 15


ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကိုအထိ (၁၅)
“၁၉၇၄ ဦးသန္႔စ်ာပန”(ပထမပိုင္း)
ေအာင္ေဝး
ေမ ၉၊ ၂ဝဝ၉
“ - - - ဦးသန္႔ရုပ္ပံု ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ႀကီး ေနာက္ခံနဲ႔ အုတ္ဂူမွာ သာသနာ့အလံ၊ ကုလသမဂၢအလံ နဲ႔ ခြပ္ေဒါင္းအလံ အလံသံုးလက္ ယွဥ္တြဲ လြင့္ပ်ံ ေနပါေတာ့တယ္ - - -”

၁၉၇၄ ဇြန္လ(၆)ရက္ အလုပ္သမား အေရးအခင္း ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ထပ္ျဖစ္လာတဲ့ အေရးအခင္းကေတာ့ ၁၉၇၄ ဒီဇင္ဘာ ဦးသန္႔စ်ာပန အေရးအခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၇၄ မဆလ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒေအာက္မွာ စစ္တပ္ အုပ္စိုးမႈရဲ႕ ဒဏ္ကို ေက်ာင္းသားထုနဲ႔ အလုပ္သမား လယ္သမား ျပည္သူ တရပ္လံုး ခါးစည္းခံေနၾကရပါၿပီ။

ဒီလို အခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ ၁၉၇၄ ႏုိဝင္ဘာ (၂၅) ရက္ေန႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ ကြယ္လြန္သြားပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ႀကီးက ဦးသန္႔ကို အႀကီးက်ယ္ အခမ္းနားဆံုး ေနာက္ဆံုး ဂါဝရျပဳၾကပါတယ္။ က်န္ရစ္သူ မိသားစု ဆႏၵအရ မိခင္တိုင္းျပည္ ျမန္မာျပည္မွာ သၿဂႋဳဟ္ဖို႔ ဦးသန္႔ရုပ္ကလာပ္ဟာ ဒီဇင္ဘာ(၁)ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္။

မဆလအစိုးရရဲ႕ စီစဥ္ခ်က္အရ ဦးသန္႔ရုပ္ကလာပ္ကို က်ိဳကၠဆံကြင္းမွာပဲ မထင္မရွား မ႑ပ္ငယ္နဲ႔ ထားရပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ(၅)ရက္ေန႔ ေန႔လယ္(၁)နာရီမွာ ၾကံေတာသခ်ႋဳင္းသို႔ ပို႔ေဆာင္ သၿဂႋဳဟ္မယ္လို႔ အစိုးရက ေၾကညာပါတယ္။

ဦးသန္႔ဆိုတာ ကမၻာ့အလယ္မွာ ျမန္မာ့ဂုဏ္ကို ေဆာင္ခဲ့တ့ဲ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ရုံသာမက တတိယ ကမၻာစစ္ကို တားဆီးၿပီး ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္သြားခဲ့တဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ႏုိင္ငံေတာ္ စ်ာပန အျဖစ္နဲ႔ေတာင္ တခမ္းတနား ဂုဏ္ျပဳ သၿဂႋဳလ္သင့္တဲ့ ဒီလို ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးတစ္ဦးရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးမွာ ဦးေနဝင္း တျဖစ္လဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ၾကံေတာသုႆန္က သူ႔ဇနီး ေဒၚခင္ေမသန္းဂူ အနီးမွာ ဂူသြင္းသၿဂႋဳဟ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးတာကို ေက်ာင္းသားထုနဲ႔ ရဟန္း သံဃာ ျပည္သူ တရပ္လံုးက မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ ဝမ္းနည္းၾက ခံျပင္းၾက ေဒါသထြက္ၾက ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာ(၅)ရက္ေန႔ ဦးသန္႔ စ်ာပန ပို႔ေဆာင္ဖို႔ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ေပါင္းစံုက ေက်ာင္းသားေတြ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္မွာ စုရပ္ လုပ္လိုက္ၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီေန႔မွာ ေက်ာင္းသားေတြ စီးဖို႔ ဘတ္စ္ကားေတြ ငွားလို႔ မရေအာင္ စစ္အုပ္စုက လုပ္ပစ္လိုက္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေတြက ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ နယ္ေျမကေန က်ိဳကၠဆံကြင္းကို ေျခက်င္ ခ်ီတက္လာၾကပါတယ္။

စည္းကမ္း ရွိရွိ ညီညီ ညြတ္ညြတ္နဲ႔ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ ေပါင္းစံုက ေက်ာင္းသားေတြ ေပါင္းစည္းမိသြားၾကပါၿပီ။ ဒါဟာ ၁၉၆၂ ဆဲဗင္း ဂ်ဳလိုင္ အေရးအခင္း ေနာက္ပိုင္း ေက်ာင္းသားထု ပထမဆံုး အင္အား ျပန္လည္ စုစည္းႏုိင္ခဲ့ျခင္းပါပဲ။

ေထာင္ေသာင္းမကတဲ့ ျပည္သူ လူထုႀကီးက က်ိဳကၠဆံကြင္းထဲ တန္းစီ ဝင္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို လက္ခုပ္ ၾသဘာတီးၿပီး တခဲနက္ ႀကိဳဆိုၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ဦးသန္႔ရုပ္ကလပ္ကို ဝိုင္းရံ ေနရာယူလိုက္ပါတယ္။

မဆလစစ္အုပ္စုရဲ႕ လုပ္ရပ္ကို မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္သူ လူထုႀကီးကလည္း ေက်ာင္းသားေတြကို ဝိုင္းရံလိုက္ပါၿပီ။ ဒီအခ်ိန္မွာပဲ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖခင္ႀကီး ဦးသန္႔အတြက္ ဂူဗိမာန္ ရရွိေရး - ဒို႔အေရး ဒို႔အေရး” ဆိုတဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံေတြ ေက်ာင္းသားေတြ ျပည္သူေတြၾကားမွာ အဆက္မျပတ္ ထြက္ေပၚလာပါေတာ့တယ္။

ေနာက္ဆံုးမွာ ဦးသန္႔ရုပ္ကလာပ္ကို တကၠသိုလ္နယ္ေျမသို႔ သယ္ေဆာင္ၿပီး ထိုက္တန္တဲ့ စ်ာပန အခမ္းအနားနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဂူဗိမာန္ တည္ေဆာက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပရိသတ္ကို ေၾကညာလိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ျပည္သူလူထုႀကီးရဲ႕ တခဲနက္ေသာ ၾသဘာသံေတြ ထြက္ေပၚလို႔ လာပါေတာ့တယ္။

ဦးသန္႔ရုပ္ကလာပ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြဟာ သိန္းခ်ီတဲ့ လူအုပ္ႀကီးကို မလြန္ဆန္ႏုိင္ေတာ့လို႔ အသာတၾကည္ပဲ ေနာက္ဆုတ္ေပးသြားၾကပါေတာ့တယ္။

ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ဦးသန္႔ မိသားစုကို ခြင့္ပန္ၿပီး ဦးသန္႔ရုပ္ကလာပ္ကို တကၠသိုလ္ နယ္ေျမဆီ သယ္ေဆာင္လာၾကပါတယ္။ ဆရာစံလမ္း၊ ကမၻေအးဘုရားလမ္း၊ တကၠသုိလ္ရိပ္သာလမ္း လမ္းတေလွ်ာက္ လူအုပ္ႀကီးေတြက ရုပ္ကလပ္ကို ဦးခိုက္ ႀကိဳဆိုေနၾကပါတယ္။ ရုပ္ကလာပ္ကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဘြဲ႔နွင္းသဘင္ခန္းမမွာ ယာယီ ထားရွိတာပါ။ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူအေပါင္းက ဦးသန္႔ရုပ္ကလာပ္ကို ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲသဲ လာေရာက္ ဂါဝရျပဳၾကပါတယ္။

ေက်ာင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ ခန္းမ (ဗဟို) ေကာ္မတီ နဲ႔ မႏၱေလးေဆာင္ေကာ္မတီ ဆိုၿပီး ယာယီ စ်ာပနေကာ္မတီ(၂)ခု ဖြဲ႔စည္းလိုက္ၾကၿပီး ဦးသန္႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္ စ်ာပန အျဖစ္ ျပဳလုပ္ေပးဖို႔ ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီကို အေၾကာင္းၾကားစာ ပို႔လိုက္ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ(၆)ရက္ ညေန(၄)နာရီ ထိုးတဲ့ အထိ မဆလ စစ္အစိုးရဆီက ျပန္ၾကားခ်က္ တစံုတရာ မရရွိဘူးဆိုရင္ ေက်ာင္းသားေတြက ျပည္သူလူထုရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ မိမိတို႔ဘာသာ စ်ာပန အခမ္းအနား ျပဳလုပ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဂူဗိမာန္ တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဲ့ဒီ အေၾကာင္းၾကားစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

အစိုးရဘက္က ဒီစာကို လစ္လ်ဳရႈလိုက္တဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြက ဆဲဗင္းဂ်ဳလိုင္ ရင္ျပင္ ဗံုးခြဲခံခဲ့ရတဲ့ သမဂၢ အေဆာက္အဦ ေနရာကို ရွင္းလင္းၿပီး အုတ္ဂူနဲ႔ ဂူဗိမာန္ တည္ေဆာက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ၾကပါတယ္။

အုတ္ဂူနဲ႔ ဂူဗိမာန္ကို ရန္ကုန္ စက္မႈ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြက တာဝန္ယူၿပီး ဗိသုကာပံုစံထုတ္ တည္ေဆာက္တာပါ။ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္နဲ႔ အထက္တန္း၊ အလယ္တန္း ေက်ာင္းသားေတြက တတပ္တအား ပါဝင္ လုပ္အားေပးၾကပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာ (၇)ရက္ေန႔မွာေတာ့ မဆလ စစ္အုပ္စုက ဦးသန္႔ကို ကန္ေတာ္မင္ ပန္းျခံမွာ ေနရာ ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားမ်ားကိုလည္း အေရးယူ ဖမ္းဆီးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ဦးသန္႔ မိသားစုထံ စာထုတ္ျပန္လာပါတယ္။

အဲဒီည ဘြဲ႔နွင္းသဘင္ခန္းမမွာ ယာယီ စ်ာပန ေကာ္မတီ(၂)ရပ္ အစည္းအေဝး လုပ္ပါတယ္။ ဒီအစည္းအေဝးမွာ ဦးသန္႔ ရုပ္ကလာပ္ကို မိသားစုဆႏၵ (အမွန္ကအစိုးရဆႏၵ)အတိုင္း ကန္ေတာ္မင္ ပန္းျခံမွာ သၿဂႋဳလ္မည္ သို႔မဟုတ္ ေက်ာင္းသားထုႏွင့္ ျပည္သူ႔ဆႏၵအရ ဆဲဗင္းဂ်ဳလိုင္ ရင္ျပင္မွာ သၿဂႋဳလ္မည္ ဆိုတဲ့ အဆို(၂)ရပ္ မဲခြဲ ဆံုးျဖတ္ၾကတဲ့အခါ မိသားစုဝင္မ်ားနဲ႔ ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ ခန္းမ (ဗဟို) ေကာ္မတီဝင္ အခ်ဳိ႕ရဲ႕ မဲအမ်ားစုနဲ႔ ကန္ေတာ္မင္ အဆိုက အႏုိင္ရသြားၿပီး မႏၱေလးေဆာင္ ေကာ္မတီရဲ႕ ဒုတိယ အဆို ရႈံးနိမ့္သြားပါတယ္။

ျမန္မာ့အသံ ေရဒီယိုကေန ဒီဇင္ဘာလ(၈)ရက္ မြန္းတည့္(၁၂)နာရီ ဦးသန္႔ စ်ာပန အခမ္းအနား စတင္မယ္လို႔ ေၾကညာလိုက္ပါၿပီ။

ေက်ာင္းသားေတြ ျပည္သူေတြ ေခၽြးနဲ႔ တည္ေဆာက္ခဲ့ရတဲ့ အုတ္ဂူကလည္း ႏွစ္ရက္တည္းနဲ႔ တည္ေဆာက္လို႔ ၿပီးခဲ့ပါၿပီ။ ဦးသန္႔ရုပ္ပံု ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ႀကီး ေနာက္ခံနဲ႔ အုတ္ဂူမွာ သာသနာ့အလံ၊ ကုလသမဂၢအလံ နဲ႔ ခြပ္ေဒါင္းအလံ အလံသံုးလက္ ယွဥ္တြဲ လြင့္ပ်ံ ေနပါေတာ့တယ္။ ။

ေအာင္ေဝး၊ ဝ၂-၂၈-ဝ၉

[ မူရင္း - လြတ္လပ္သည့္ အာရွအသံ Radio Free Asia, Burmese Service ]

Comments