100th Anniversary of Maung Htin

ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စာေပအႏုပညာ (၂၉)
ရာျပည့္ ေခတ္စမ္းစာဆို ဆရာေမာင္ထင္
ထိန္လင္း

မတ္ ၃၀၊ ၂၀၀၉

၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ဟာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔နဲ႔ စာဆိုႀကီး ဆရာမင္းသုဝဏ္တို႔ရဲ႕ ရာျပည့္ႏွစ္ ျဖစ္သလို ဘိုးသက္ရွည္လို႔ ေျပာရေလာက္ေအာင္ အသက္ ၉၇ ႏွစ္အထိ ေနထိုင္သြားတဲ့ ဆရာႀကီး ေမာင္ထင္ရဲ႕ ရာျပည့္ႏွစ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။

“ယေန႔ေခတ္ ပညာေရးသည္ ဦးေၾကာ့ ေရးသည့္ စံုနံ႔သာၿမိဳင္ ရွာပံုေတာ္ႀကီးမွ မင္းသမီး လင္ေပ်ာက္ရွာေနသည္ႏွင့္ တူသည္” လို႔ အစခ်ီၿပီး ေရးသားခဲ့တဲ့ အိုးေဝမဂၢဇင္း ထဲက ‘ကေမာက္ကမ ပညာေရး’ ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးကို ဖတ္မိကတည္းက ဆရာေမာင္ထင္ကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ မွတ္မိသြားပါတယ္။ ဆိုးဝါးတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကို ေဝဖန္ေရးသားရဲတဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ထိထိမိမိ ေပးထားတဲ့ ဥပမာကို သေဘာက်သြားတဲ့အတြက္ ‘ေမာင္ထင္’ ဆိုတဲ့အမည္ကို မွတ္သားမိသြားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာေမာင္ထင္ ကို ၁၉ဝ၉ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၁ ရက္ေန႔က ဧရာဝတီတိုင္း လပြတၱာၿမိဳ႔မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ အမည္ရင္း ဦးထင္ဖတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လပြတၱာ၊ ေျမာင္းျမ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မ အထက္တန္းေက်ာင္း စတဲ့ ေက်ာင္းေတြမွာ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၂၆ ခုႏွစ္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာစာေပ ေရႊတံဆိပ္ဆုနဲ႔ ဝိဇၨာဘြဲ႔ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ အသက္၂၄ ႏွစ္အရြယ္ကတည္းက တကၠသိုလ္မဂၢဇင္း၊ အိုးေဝမဂၢဇင္း၊ ဂႏၳေလာက မဂၢဇင္းတို႔မွာ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ၂ ဘာသာနဲ႔ ေဆာင္းပါးေတြ စတင္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆရာေမာင္ထင္ဟာ သူ တက္ေရာက္သင္ၾကားခဲ့ဖူးတဲ့ ေျမာင္းျမၿမိဳ႔ တိုင္းရင္းသား အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ အထက္တန္းျပဆရာအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို တဖက္က ဝန္ထမ္းျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း စာေပေရးသားျခင္းကို အဆက္ မျဖတ္ခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ၿမိဳ႔ပိုင္ အျဖစ္ ေျမာင္းျမခရိုင္မွာ စတင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ေျမာင္းျမ ၿမိဳ႔ပိုင္၊ ဧရာဝတီတိုင္း ၿမိဳ႔အုပ္၊ ရခိုင္တိုင္း ၿမိဳ႔အုပ္၊ လပြတၱာ ၿမိဳ႔ပိုင္ စသျဖင့္ ႀကီးမားတဲ့ တာဝန္ေတြ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ေခတ္ ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရ လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန သတင္းႏွင့္ျပန္ၾကားေရးဌာန လက္ေထာက္အတြင္းဝန္၊ ဒုတိယအတြင္းဝန္ အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္တုန္း သခင္ႏုရဲ႕ အႀကံေပးခ်က္နဲ႔ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရး ေရွ႕ေျပး တမ်ဳိးသားလံုး လွ်ဳိ႔ဝွက္လုပ္ငန္းေတြမွာ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ ႏႈတ္လံုဖို႔ ေဆာ္ၾသတဲ့ အာဇာနည္မိခင္ ျပဇာတ္ကို ဂ်ပန္ေတြ မရိပ္မိေအာင္ စင္တင္ျပသခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အစိုးရလက္ထက္မွာ အသံလႊင့္ဌာန ညႊန္ၾကားေရးဝန္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ေနရာခ်ထားေရး အထူးမင္းႀကီး၊ ျပန္ၾကားေရးဌာန ညႊန္ၾကားေရးဝန္၊ ရန္ကုန္သတင္းစာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအယ္ဒီတာ၊ လန္ဒန္တိုင္း သတင္းစာ ရန္ကုန္သတင္းေထာက္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာအသင္း ဥကၠ႒၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ စာၾကည့္တိုက္မ်ား ဥကၠ႒၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းစာအသင္း ဥကၠ႒၊ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ျပဳစုေရးအဖြဲ႔ အတိုင္ပင္ခံ စသျဖင့္ တာဝန္ေပါင္းမ်ားစြာ ထမ္းေဆာင္ရင္း စာေပတာဝန္ ေက်ခဲ့တဲ့ ဆရာေမာင္ထင္ဟာ အသက္ ၉၇ ႏွစ္အရြယ္ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။

ဆရာေမာင္ထင္ရဲ႕ စာေပေတြထဲမွာ ဂ်ပန္ေခတ္ ေက်းလက္လူတန္းစားဘဝကို သရုပ္ေဖာ္ထားတဲ့ ‘ငဘ’ ဝတၳဳနဲ႔ ‘ဗမာ့ႏိုင္ငံေရး သုခမိန္’ စာအုပ္တို႔ ထင္ရွားသလို စာေပဝါသနာရွင္ေတြ၊ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာ စာေပေတြနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးထားတဲ့ ကမၻာ့စာေပအညႊန္း စာအုပ္မ်ားဟာ တန္ဖိုးရွိလွပါတယ္။ ဆရာေမာင္ထင္ ဟာ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာ မင္းသုဝဏ္တို႔လိုပဲ ေခတ္စမ္းစာေပမ်ား ေရးသားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ‘ေခတ္စမ္းစာေပ’ ဆိုတဲ့ အမည္ကို စတင္ တီထြင္သံုးစြဲေစခဲ့သူက ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက သူ႔ရဲ႕ တပည့္တစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ ဆရာေမာင္ထင္လည္း ေခတ္စမ္းထဲက ေပၚထြက္လာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဝမ္းသာအားရ ေျပာျပဖူးတယ္လို႔ စာေရးဆရာ မင္းယုေဝရဲ႕ ‘ပထမ ျမန္မာမ်ား’ စာအုပ္မွာ ေရးသားထားပါတယ္။

စာေပပညာရွင္ေတြကို အမ်ဳိးမ်ဳိး ႏွိပ္စက္ကလူ ျပဳေနတဲ့ ဒီကေန႔ေခတ္မွာ ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာ၊ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာေတြ ေတာ္ၾကာ အဖမ္းခံရ၊ ေတာ္ၾကာ အတင္း အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္ဖို႔ ဖိအားေပးခံရတာေတြ ၾကားေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒုကၡအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ႀကံ႔ႀကံ႔ခံရင္း စာေပတာဝန္ ေက်ပြန္ေနသူေတြလည္း တပံုတပင္ႀကီးပါ။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြကို စဥ္းစားမိေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၄၅ ႏွစ္ေက်ာ္က ဆရာေမာင္ထင္ ေရးသားခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို ျပန္ဖတ္မိပါတယ္။ ေဆာင္းပါးအမည္က ‘အယ္ဒီတာ’ျဖစ္ၿပီး ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ နဝေဒးစာေစာင္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ဆရာေမာင္ထင္က အယ္ဒီတာ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း စတင္ေပၚေပါက္ပံု၊ အယ္ဒီတာေတြရဲ႕တာဝန္ေတြကို ေရးသားၿပီး အယ္ဒီတာေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကိုပါ အခုလို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

“အယ္ဒီတာဆိုသည္မွာ အေတာ္ ဆန္းပါသည္။

ဥပမာ - အယ္ဒီတာဆိုသူမ်ားအား မွတ္ကေရာ့ဟု ဆို၍ ေထာင္ခ်သူက ခ်ၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ေထာင္ထြက္ အယ္ဒီတာတို႔ ေထာင္မွ လြတ္လာေသာအခါ အမွတ္မရၾကပါ။ အယ္ဒီတာတစ္ဦး မိန္႔ခြန္းေတာ္ ေျခြဖူးသည္မွာ ‘က်ေနာ္တို႔ အယ္ဒီတာတိုင္း အယ္ဒီတာတိုင္း ဗဟုသုတ ျပည့္ဝေစျခင္းငွာ အနည္းဆံုး ေထာင္ ၆ လ ခ်ထားလွ်င္ ပို၍ ေကာင္းေပလိမ့္မည္’ ဆိုပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အယ္ဒီတာမွန္လွ်င္ စိတ္မညစ္သင့္ဟု ေျပာခ်င္ပါသည္”

‘သခင္ေပါက္စ ေထာင္ေျခာက္လ’ ဆိုတာမ်ဳိး ‘အယ္ဒီတာေပါက္စ ေထာင္ေျခာက္လ’ ျဖစ္ေတာ့ေရာ အယ္ဒီတာဆိုတာ လုပ္သင့္တာ လုပ္ရမွာပဲ လို႔ ဆရာ ဆိုလိုခ်င္ပံု ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လူဆိုတာ ကိုယ့္သမိုင္း ကိုယ္ေရးၾကရတာပါ။ ကိုယ္ေကာင္းတာ လုပ္ရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ သမိုင္းေကာင္း က်န္ရစ္မွာျဖစ္ၿပီး မေကာင္းတာလုပ္ရင္ျဖင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ သမိုင္းဆိုးက ကိုယ္လုပ္တဲ့ ဆုိးမႈအႀကီးအေသးအလိုက္ က်န္ရစ္ခဲ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စာေရးဆရာ ခ်စ္ညြန္႔ေက်ာ္ ျပဳစုထားတဲ့ ‘ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ရာျပည့္ပုဂၢဳိလ္မ်ား၏ ဘဝႏွင့္ စာေပခရီး’ ဆိုတဲ့ စာအုပ္က ဆရာေမာင္ထင္ရဲ႕ ဆိုစကားကို ထပ္ဆင့္ ေဝငွခ်င္ပါတယ္။

“သမိုင္းက လူကိုစစ္ခ်လိုက္ေသာအခါ လူထု၏ ပူေဇာ္ျခင္းကို ခံထိုက္ေသာ သူတို႔သည္သာ အမည္ထင္ရွား က်န္ရစ္သည္” တဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ သမိုင္းက စစ္ခ်လိုက္ၿပီး ပူေဇာ္သင့္ ပူေဇာ္ထိုက္သူေတြျဖစ္တဲ့ ဆရာေမာင္ထင္ လို ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးေတြကို ဒီကေန႔ က်ေနာ္တို႔ အမွတ္ရေနၾက၊ ဂုဏ္ျပဳေနၾကတာ ဒီသေဘာပါပဲ။ ပိတ္ဆို႔တားျမစ္မႈေတြၾကားကပဲ ဆရာမင္းသုဝဏ္လို၊ ဦးသန္႔လို ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးေတြကို က်ေနာ္တို႔ တတ္စြမ္းသေရြ႕ ဂုဏ္ျပဳရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမစ္ရဲ႕ ေရအလ်ဥ္လို မရပ္မတန္႔ စီးဆင္းေနတဲ့ သမိုင္းေရစီးေၾကာင္းရဲ႕ သေဘာကိုလည္း ေမ့ထားလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။

ဒီကေန႔ အတိတ္ကပုဂၢဳိလ္မ်ားကို ဂုဏ္ျပဳေနတုန္းမွာပဲ ေခတ္သစ္သမိုင္း စာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ ရွင္သန္ေနသူမ်ားကို ဆန္ကာခ်ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ စာေပသမားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အႏုပညာသမားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သာမန္ လူတစ္ဦးပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ေျခတစ္လွမ္း၊ ကိုယ့္လုပ္ေဆာင္မႈတစ္ခုက ကိုယ့္ရဲ႕ သမိုင္းထဲက အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သတိျပဳမိဖို႔ လိုပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ က်ေနာ္တို႔အားလံုးရဲ႕ သမိုင္းေတြက အနာဂတ္ မ်ဳိးဆက္ေတြရဲ႕လက္ထဲ အပ္ႏွံခဲ့ရမွာကေတာ့ ေသခ်ာတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ ။

ထိန္လင္း (၁၊ ၃၊ ၂ဝဝ၉)

၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ မတ္လ ၆ ရက္ ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဒီမုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္အား ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။

Comments